Bệnh giun sán là một trong những vấn đề y tế công cộng nghiêm trọng, gây ảnh hưởng âm thầm nhưng dai dẳng tới sức khỏe người dân, đặc biệt tại vùng nông thôn. Nhằm kiểm soát tình trạng này, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Cao Bằng đã triển khai các chương trình điều tra, tẩy giun định kỳ và tuyên truyền rộng rãi trong cộng đồng.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hơn 1 tỷ người trên thế giới đang nhiễm một hoặc nhiều loại giun sán đường ruột, và gần 2 tỷ người có nguy cơ lây nhiễm. Giun đũa, giun móc, giun lươn, sán dây, sán lá gan... là những ký sinh trùng phổ biến gây ra hàng loạt bệnh lý nguy hiểm: thiếu máu mạn tính, tắc ruột, tổn thương gan, thậm chí tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Việt Nam với đặc điểm khí hậu nhiệt đới gió mùa, độ ẩm cao, mưa nhiều, là môi trường lý tưởng cho giun sán phát triển và lây lan. Người dân vùng nông thôn, nơi điều kiện vệ sinh và tiếp cận y tế còn hạn chế, là đối tượng dễ bị tổn thương nhất.

Tại Cao Bằng, hàng năm, CDC tỉnh phối hợp các Trạm Y tế xã triển khai điều tra dịch tễ học tại các xã vùng sâu, vùng xa. Hoạt động gồm phỏng vấn người dân, lấy mẫu xét nghiệm, xác định tỷ lệ và cường độ nhiễm giun sán đường ruột, sau đó tư vấn và cấp thuốc điều trị miễn phí cho người dân.

Năm 2024, ngành y tế tỉnh đã tổ chức 5 đợt điều tra tại 10 xã thuộc 5 huyện, thu thập 1.762 mẫu, phát hiện 222 trường hợp dương tính, chủ yếu là giun truyền qua đất. Bên cạnh đó, chương trình tẩy giun quy mô lớn cũng được triển khai đều đặn, với sự hỗ trợ thuốc từ WHO, tập trung vào trẻ em từ 24–60 tháng tuổi, học sinh tiểu học và phụ nữ tuổi sinh sản (15–45 tuổi). Tỷ lệ uống thuốc tẩy giun đạt trên 99% ở tất cả nhóm đối tượng.

Tại Trường Mầm non xã Hạnh Phúc, huyện Quảng Hoà, giáo viên không chỉ giảng dạy mà còn tích cực phối hợp với y tế địa phương để tuyên truyền cách rửa tay đúng cách, vệ sinh ăn uống và uống thuốc tẩy giun đúng liều.

Cô giáo Hoàng Thị Lan chia sẻ: "Chúng tôi tổ chức các hoạt động ngoại khóa, lồng ghép giáo dục sức khỏe vào bài học, giúp các em hiểu và hình thành thói quen vệ sinh tốt, phòng ngừa giun sán hiệu quả".

Ông Nông Văn Vãn – Trạm trưởng Trạm Y tế xã Hạnh Phúc cũng cho biết: "Ngoài tổ chức tẩy giun định kỳ, chúng tôi còn đẩy mạnh truyền thông đến từng hộ dân, từng thôn bản để người dân hiểu được tác hại của giun sán và cách phòng tránh".

Để phòng chống hiệu quả bệnh giun sán, ngành y tế khuyến cáo người dân duy trì các biện pháp vệ sinh cá nhân và môi trường: rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, ăn chín uống sôi, xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh, không phóng uế bừa bãi, quản lý phân động vật hợp lý.

Giun sán không tạo miễn dịch bền vững, người đã khỏi vẫn có nguy cơ tái nhiễm cao nếu không duy trì vệ sinh đúng cách. Vì vậy, các hoạt động tẩy giun định kỳ và giáo dục cộng đồng cần được duy trì thường xuyên, rộng khắp.

Sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ sở y tế, trường học và cộng đồng sẽ góp phần giảm thiểu tình trạng nhiễm giun sán, nâng cao chất lượng sống và bảo vệ sức khỏe cho người dân, đặc biệt là trẻ em – thế hệ tương lai của đất nước.