Báo cáo Tình hình trẻ em thế giới năm 2019 về trẻ em, thực phẩm và dinh dưỡng chỉ ra rằng: Trên thế giới cứ 3 trẻ dưới 5 tuổi thì có một trẻ thiếu dinh dưỡng hoặc thừa cân - tương đương với khoảng hơn 200 triệu trẻ em. Cứ 3 trẻ từ 6 tháng đến 2 tuổi thì có 2 trẻ không được cho ăn những thực phẩm giúp trẻ phát triển tốt thể chất và trí não, khiến trẻ có nguy cơ chậm phát triển nhận thức, khả năng học tập kém, miễn dịch thấp, dễ nhiễm bệnh, thậm chí trong nhiều trường hợp, có thể dẫn đến tử vong.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tham dự và phát biểu tại Hội thảo.
"Mặc dù đã đạt được nhiều tiến bộ về kỹ thuật, văn hóa và xã hội trong những thập kỷ qua, nhưng chúng ta đã bỏ qua một thực tế cơ bản nhất: Nếu trẻ em ăn uống kém dinh dưỡng, trẻ em sẽ sống không khỏe mạnh", Bà Henrietta Fore, Giám đốc Điều hành UNICEF cho biết. "Hàng triệu trẻ em trên thế giới đang tồn tại với chế độ ăn không lành mạnh bởi vì đơn giản là các em không có lựa chọn nào tốt hơn. Cách chúng ta nắm bắt và giải quyết vấn đề suy dinh dưỡng cần phải thay đổi: Suy dinh dưỡng không đơn thuần chỉ là có đủ thức ăn cho trẻ ăn; mà trên hết là phải có thức ăn lành mạnh để ăn. Đây là thách thức chung của thế giới ngày nay".
Báo cáo cũng cảnh báo rằng thói quen ăn uống và việc cho trẻ ăn thực phẩm kém dinh dưỡng đã bắt đầu ngay từ những ngày đầu tiên khi trẻ mới ra đời. Một phân tích tổng thể về việc ăn bổ sung và dinh dưỡng bà mẹ cho thấy thực hành cho ăn bổ sung và dinh dưỡng bà mẹ ở Việt Nam phần lớn là chưa đầy đủ và phù hợp, khiến cho gánh nặng suy dinh dưỡng càng thêm nặng nề.

Toàn cảnh hội thảo
Như vậy, ngay từ giai đoạn đầu đời, nhiều trẻ em Việt Nam đã không nhận được dinh dưỡng tối ưu. Chế độ ăn không đầy đủ của bà mẹ dẫn đến tình trạng thiếu cân hoặc thừa cân khi mang thai và con của họ có nguy cơ bị nhẹ cân sơ sinh. Hơn nữa, chế độ ăn không đầy đủ trong giai đoạn trẻ ăn bổ sung, khi trẻ được 6 tháng đến 2 tuổi - được cho ăn những thức ăn đầu tiên, thường rất phổ biến ở Việt Nam. Theo số liệu điều tra dinh dưỡng quốc gia năm 2015, 18% trẻ em không được cho ăn đủ đa dạng thực phẩm và 36% trẻ em không được cho ăn đủ số bữa cần thiết.
"Hiện chúng ta đang sống trong một thế giới nơi có nhiều trẻ em được sinh tồn, song quá ít trẻ em được phát triển khỏe mạnh. Nếu chúng ta có thể đảm bảo chế độ dinh dưỡng tốt ngay trong 1.000 ngày đầu đời thì trẻ em sẽ có một nền tảng khởi đầu vững chắc. Có được dinh dưỡng tốt nghĩa là đảm bảo phụ nữ mang thai nhận được các dưỡng chất đầy đủ để có thể khỏe mạnh và nuôi con nhỏ phát triển tốt. Sau khi sinh, người mẹ cho con bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, sau đó cho con ăn thêm dần các nhóm thức phẩm khác nhau bao gồm rau và hoa quả. Mặc dù Việt Nam đã đạt được nhiều tiến bộ trong việc giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng trong những thập kỷ qua, suy dinh dưỡng mãn tính hay thấp còi vẫn còn ở mức cao không thể chấp nhận được và tỷ lệ thừa cân sẽ còn tăng" - Bà Rana Flowers, Trưởng Đại diện UNICEF tại Việt Nam chia sẻ.

Bà Rana Flowers, Trưởng Đại diện UNICEF tại Việt Nam chia sẻ bên lề Hội thảo.
"Cái giá phải trả sẽ rất cao nếu không giải quyết các dạng thức suy dinh dưỡng ở trẻ em bao gồm thấp còi, nhẹ cân, gầy còm, đói tiềm ẩn, thừa cân. Do đó, cách đầu tư hiệu quả hơn chính là cung cấp các dịch vụ dinh dưỡng thông qua các hệ thống hỗ trợ, bao gồm hệ thống thực phẩm và chăm sóc sức khỏe ban đầu được tăng cường" - Bà Rana Flowers cho biết thêm.
Cũng theo Báo cáo Tình hình trẻ em thế giới, trẻ em càng lớn lên, việc trẻ em tiếp xúc với thực phẩm không lành mạnh càng trở nên đáng báo động, chủ yếu là vì các hoạt động quảng cáo, tiếp thị không phù hợp, thực phẩm siêu chế biến tràn ngập ở các thành phố và cả những vùng sâu vùng xa, thức ăn nhanh và nước giải khát có chất tạo ngọt ngày càng sẵn có. Do đó, tỷ lệ trẻ em và vị thành niên bị thừa cân và béo phì ngày càng tăng trên toàn cầu. Từ năm 2000 đến 2016, tỷ lệ trẻ em thừa cân từ 5 đến 19 tuổi tăng đã gấp đôi, từ 1 trong 10 trẻ thành 1 trong 5 trẻ. So với năm 1975, ngày nay số trẻ em gái ở nhóm tuổi này mắc bệnh béo phì tăng gấp 10 lần và số trẻ em trai tăng gấp 12 lần.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!