Bệnh mạch vành nguy hiểm ra sao?

Theo TS.BS Võ Tuấn Anh – Trưởng khoa Ngoại Lồng ngực - Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, bệnh mạch vành xảy ra khi các động mạch nuôi tim bị hẹp hoặc tắc do xơ vữa hoặc hình thành cục máu đông. Điều này khiến lưu lượng máu đến cơ tim giảm sút, gây thiếu máu cơ tim.

Trong các trường hợp nghiêm trọng, đặc biệt khi động mạch vành chính bị tắc đột ngột, người bệnh có thể bị nhồi máu cơ tim cấp, ngừng tim và tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

Bệnh đang có xu hướng trẻ hóa, phần lớn bắt nguồn từ lối sống hiện đại: hút thuốc lá, ăn uống thiếu lành mạnh, lười vận động, thừa cân, tăng huyết áp, đái tháo đường và rối loạn lipid máu. Việc tầm soát sớm và kiểm soát các yếu tố nguy cơ này là chìa khóa để phòng ngừa bệnh hiệu quả.

Triệu chứng nhận biết sớm

Dấu hiệu điển hình nhất của bệnh mạch vành là đau thắt ngực. Cơn đau thường xảy ra sau xương ức với cảm giác bóp nghẹt, đè nặng hoặc nóng rát. Đau có thể lan ra vai, cổ, cánh tay và kéo dài từ 5 đến 30 phút, thường xuất hiện khi gắng sức hoặc căng thẳng, và thuyên giảm khi nghỉ ngơi.

Một số bệnh nhân có biểu hiện mệt mỏi, vã mồ hôi, lo lắng, khó thở. Đáng lo ngại, nhiều trường hợp chỉ phát hiện bệnh khi đã có biến chứng nghiêm trọng, thậm chí tử vong đột ngột trong lúc ngủ.

Ai có nguy cơ cao mắc bệnh?

Những đối tượng có nguy cơ cao gồm:

Người mắc tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, béo phì.

Người hút thuốc lá, đặc biệt là nam giới.

Người có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch sớm.

Người ít vận động, thường xuyên căng thẳng hoặc ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn, giàu chất béo bão hòa.

Các yếu tố này thúc đẩy quá trình xơ vữa động mạch, làm hẹp hoặc tắc nghẽn lòng mạch, gây thiếu máu cơ tim.

Biến chứng có thể gặp nếu không điều trị

Nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời, bệnh mạch vành có thể dẫn đến những biến chứng đe dọa tính mạng:

Nhồi máu cơ tim cấp: Thường xảy ra khi nhánh liên thất trước – nhánh mạch máu nuôi phần lớn cơ tim – bị tắc đột ngột, khiến tim ngừng bơm máu và dễ gây đột tử.

Suy tim mạn tính: Khi vùng cơ tim bị tổn thương không thể hồi phục, tim mất khả năng co bóp hiệu quả.

Thủng thành tim, tạo thông liên thất: Do hoại tử mô tim nghiêm trọng, có thể cần phẫu thuật cấp cứu.

Trường hợp nặng, khi chức năng tim không còn phục hồi, giải pháp cuối cùng là ghép tim.

Phòng ngừa bệnh mạch vành như thế nào?

TS.BS Võ Tuấn Anh cho biết, bệnh mạch vành hoàn toàn có thể phòng ngừa được nếu người dân chủ động kiểm soát các yếu tố nguy cơ. Một số biện pháp thiết thực gồm:

Bỏ thuốc lá càng sớm càng tốt. Người bỏ thuốc từ 10 năm trở lên có nguy cơ bệnh tim mạch tương đương với người chưa từng hút thuốc.

Kiểm soát huyết áp, đường huyết và mỡ máu nếu mắc các bệnh lý mạn tính liên quan.

Duy trì cân nặng hợp lý, tránh thừa cân, béo phì.

Tăng cường vận động thể lực, ít nhất 30 phút mỗi ngày.

Ăn uống lành mạnh, hạn chế chất béo bão hòa, muối và đường tinh luyện. Ưu tiên rau xanh, cá béo, ngũ cốc nguyên cám và sữa hạt không đường.

Việc duy trì lối sống lành mạnh không chỉ giúp phòng ngừa bệnh mạch vành mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe tim mạch tổng thể, nâng cao chất lượng sống lâu dài.