Viêm da cơ địa là bệnh mạn tính tiến triển từng đợt, gây ảnh hưởng nhiều đến đời sống sinh hoạt của người bệnh. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, không phân biệt giới tính, nhưng phổ biến nhất là ở trẻ nhỏ.

Nguyên nhân viêm da cơ địa chủ yếu đến từ yếu tố môi trường và yếu tố di truyền. Ô nhiễm không khí, dị nguyên trong bụi nhà, lông súc vật, quần áo, đồ dùng gia đình… là những yếu tố dễ khởi phát bệnh. Về mặt di truyền, bệnh thường gặp ở người có tiền sử cá nhân hoặc gia đình mắc các bệnh dị ứng như hen, viêm mũi xoang dị ứng, sẩn ngứa, mày đay. Ước tính có đến 60% người lớn bị viêm da cơ địa sẽ truyền bệnh cho con, nếu cả cha và mẹ đều mắc thì tỷ lệ con mắc lên đến 80%.

Biểu hiện lâm sàng theo từng lứa tuổi

Ở trẻ nhũ nhi (dưới 12 tháng tuổi), bệnh khởi phát sớm sau sinh với các đám đỏ da, ngứa, mụn nước nông dễ vỡ, đóng vảy tiết, có thể bội nhiễm. Vị trí thường gặp là hai má, trán, da đầu, thân mình, mặt dưới các chi. Bệnh thường nhạy cảm với các yếu tố như mọc răng, tiêm chủng, thay đổi khí hậu. Hầu hết trẻ sẽ tự khỏi khi 18-24 tháng tuổi.

Ở trẻ em từ 2-5 tuổi, thương tổn cơ bản là các sẩn nổi cao, da dày, lichen hoá, có thể kèm mụn nước. Vị trí hay gặp tại khuỷu tay, khoeo chân, cổ tay, mi mắt, thường đối xứng. Nếu tổn thương trên 50% diện tích da, trẻ có nguy cơ suy dinh dưỡng. Thông thường, bệnh có thể hết khi trẻ đến 12 tuổi.

Ở thanh thiếu niên và người lớn, bệnh biểu hiện bằng sẩn, mảng, mụn nước kèm vết xước do gãi, ngứa nhiều. Vị trí thường thấy ở nếp gấp khuỷu, khoeo, cổ, quanh mắt, hậu môn sinh dục, núm vú. Viêm da ở lòng bàn tay, bàn chân gặp ở 20-80% bệnh nhân, có thể là dấu hiệu đầu tiên. Bệnh thường kéo dài mạn tính, chịu tác động bởi dị nguyên, môi trường và yếu tố tâm lý.

BSCKI. Lê Thị Hồng Doan - Phó Trưởng Phòng khám đa khoa, chuyên khoa, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Phú Thọ cho biết: "Khoảng 70% trẻ bị viêm da cơ địa sẽ khỏi khi lớn lên, còn lại 30% kéo dài dai dẳng. Bệnh không nguy hiểm đến tính mạng nhưng gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống, đặc biệt khi kèm theo các bệnh dị ứng khác như viêm mũi dị ứng, hen phế quản".

Phòng bệnh và chăm sóc đúng cách

Người bệnh cần tránh tiếp xúc với tác nhân gây kích ứng như lông động vật, len, dạ; giữ vệ sinh môi trường, giảm bụi nhà, mặc quần áo vải cotton. Cần giữ vệ sinh thân thể, tắm nước ấm dưới 36°C, sau khi tắm bôi dưỡng ẩm da, đặc biệt vào mùa đông. Khi dùng xà phòng nên chọn loại ít kích ứng.

Ở trẻ nhỏ, cần vệ sinh sạch sẽ vùng đóng bỉm, tránh chất tiết gây kích thích, giữ độ ẩm không khí trong phòng. Người bệnh nên uống đủ nước, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để tăng sức đề kháng, đồng thời kiêng các thực phẩm đã xác định gây dị ứng.

Khi xuất hiện triệu chứng nghi ngờ viêm da cơ địa, cần đến bác sĩ chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh tự ý dùng thuốc không rõ nguồn gốc gây nặng hơn hoặc biến chứng.