Hen phế quản (dân gian gọi hen suyễn) là bệnh hô hấp mạn tính đặc trưng bởi tình trạng viêm đường dẫn khí. Khi tiếp xúc với tác nhân kích thích, phế quản co thắt, gây khó thở, khò khè, nặng ngực và ho. Hiện chưa có phương pháp chữa khỏi, nhưng bệnh có thể kiểm soát hiệu quả nếu tuân thủ điều trị.

Triệu chứng thường gặp gồm khó thở khi thở ra, tiếng thở rít, ho khạc đờm, thậm chí biến dạng lồng ngực. Cơn hen hay xuất hiện về đêm, khiến người bệnh phải ngồi dậy để thở.

Nguyên nhân, yếu tố khởi phát đa dạng: dị nguyên đường hô hấp (bụi, phấn hoa, lông động vật, khói thuốc), dị ứng thực phẩm (hải sản, trứng, lạc), thuốc (aspirin, penicillin), nhiễm khuẩn hô hấp, cùng yếu tố di truyền, căng thẳng tâm lý. Hen không lây qua tiếp xúc nhưng có tính di truyền.

Đối tượng nguy cơ: người có cơ địa dị ứng, tiền sử gia đình mắc hen, thường xuyên tiếp xúc với khói bụi, lông động vật, phấn hoa.

Chẩn đoán dựa vào thăm khám lâm sàng, đo chức năng hô hấp, hình ảnh (X-quang, CT), xét nghiệm hỗ trợ (Methacholin, NO, bạch cầu ái toan trong đờm…).

Quá trình điều trị gồm:

- Thuốc kiểm soát dài hạn (corticosteroid dạng hít, thuốc giãn phế quản tác dụng kéo dài, thuốc phối hợp).

- Thuốc cắt cơn (giãn phế quản nhanh, corticosteroid uống/tiêm).

- Điều trị dị ứng nếu có hen dị ứng.

Chăm sóc hỗ trợ: tập luyện thể dục vừa sức, ăn nhiều rau quả, giữ môi trường trong lành, tránh khói thuốc, hạn chế căng thẳng.

BSCKI Nguyễn Văn Giang, Phó trưởng khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Phúc (Phú Thọ) nhấn mạnh: "Hen phế quản không thể chữa khỏi nhưng có thể kiểm soát tốt nếu người bệnh tuân thủ phác đồ, tái khám định kỳ và duy trì lối sống lành mạnh. Luôn mang thuốc cắt cơn để xử trí kịp thời khi xảy ra cơn hen cấp".