Theo CDC Quảng Ninh, viêm não Nhật Bản và viêm não mô cầu đều có biểu hiện viêm não - màng não, diễn tiến nhanh và nguy hiểm, song đây là hai bệnh khác nhau, không thể phòng ngừa thay thế cho nhau bằng một loại vaccine.

Viêm não Nhật Bản: lây qua muỗi đốt

Viêm não Nhật Bản do virus gây ra, lây truyền chủ yếu qua muỗi, đặc biệt là muỗi Culex. Muỗi truyền virus từ động vật như lợn, chim sang người. Bệnh thường gặp ở trẻ em, nhất là khu vực nông thôn, tăng cao vào mùa mưa.

Người mắc có thể sốt cao, đau đầu, nôn, rối loạn ý thức, co giật và nhanh chóng rơi vào hôn mê. Tỷ lệ tử vong cao, khoảng 30-50% người sống sót để lại di chứng thần kinh lâu dài.

Viêm não mô cầu: lây trực tiếp từ người sang người

Viêm não mô cầu do vi khuẩn Neisseria meningitidis gây ra, lây qua đường hô hấp khi ho, hắt hơi, tiếp xúc gần. Bệnh dễ bùng phát tại trường học, ký túc xá, doanh trại.

Bệnh khởi phát đột ngột với sốt cao, đau đầu dữ dội, cứng cổ, rối loạn ý thức; có thể kèm ban xuất huyết, sốc nhiễm khuẩn và tử vong nhanh nếu không điều trị kịp thời.

Hai bệnh khác nhau, cần hai loại vaccine riêng biệt

Vaccine viêm não Nhật Bản chỉ phòng bệnh do virus, không có tác dụng với viêm não mô cầu. Ngược lại, vaccine não mô cầu chỉ bảo vệ trước vi khuẩn não mô cầu, không phòng được viêm não Nhật Bản.

Do đó, tiêm đầy đủ cả hai loại vaccine là biện pháp phòng bệnh chủ động, an toàn và hiệu quả nhất hiện nay, đặc biệt với trẻ em và người sống trong môi trường đông người.

Các chuyên gia khuyến cáo, người dân cần tuân thủ lịch tiêm chủng theo hướng dẫn của Bộ Y tế; đồng thời đưa trẻ đi khám ngay khi có dấu hiệu sốt cao, đau đầu, cứng cổ, rối loạn ý thức để được xử trí kịp thời, hạn chế biến chứng nặng.