Bại liệt là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Poliovirus gây ra, thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh lây chủ yếu qua đường tiêu hóa, từ phân, nước, thực phẩm hoặc đồ dùng nhiễm virus. Đáng lưu ý, phần lớn người nhiễm không có triệu chứng hoặc chỉ biểu hiện nhẹ, nhưng vẫn đào thải virus ra môi trường, trở thành nguồn lây âm thầm trong cộng đồng.

Theo bác sĩ Nguyễn Công Huy, Khoa Phòng chống bệnh truyền nhiễm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội, chỉ khoảng 1% người mắc bại liệt tiến triển nặng gây tổn thương não - tủy, dẫn đến liệt vĩnh viễn hoặc tử vong. Tuy nhiên, hậu quả để lại rất nặng nề, ảnh hưởng lâu dài đến chất lượng cuộc sống của người bệnh và gia đình.

Nhờ sự ra đời và triển khai rộng rãi các loại vaccine phòng bại liệt, bệnh đã được thanh toán tại hầu hết các quốc gia, trong đó có Việt Nam. Dù vậy, Tổ chức Y tế Thế giới cảnh báo nguy cơ bùng phát trở lại tại những nơi có tỷ lệ tiêm chủng thấp, đặc biệt liên quan đến virus có nguồn gốc từ vaccine.

Hiện nay, trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng tại Việt Nam, trẻ được sử dụng miễn phí hai loại vaccine phòng bại liệt là OPV (đường uống) và IPV (đường tiêm). Bộ Y tế khuyến cáo trẻ cần được uống và tiêm đầy đủ, đúng lịch để đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu, với khả năng phòng liệt lên tới 99% nếu tiêm đủ liều.

Các bác sĩ cũng nhấn mạnh, bên cạnh tiêm chủng, gia đình cần chú trọng vệ sinh cá nhân, ăn chín uống sôi, sử dụng nước sạch, xử lý chất thải hợp vệ sinh và đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ như sốt, đau cơ, cứng gáy, yếu hoặc liệt chi.

Tiêm chủng đầy đủ không chỉ bảo vệ từng trẻ mà còn tạo miễn dịch cộng đồng, góp phần ngăn chặn sự quay trở lại của bệnh bại liệt - căn bệnh từng để lại những di chứng nặng nề cho nhiều thế hệ.