Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hồ Chí Minh, virus hợp bào hô hấp là tác nhân gây nhiễm trùng đường hô hấp phổ biến, ảnh hưởng đến mũi, họng và phổi. Tại các nước nhiệt đới, RSV lưu hành quanh năm với hai chủng A và B, trong đó số ca mắc thường tăng cao vào mùa mưa, từ tháng 7 đến tháng 11.

Ở người cao tuổi, gánh nặng bệnh tật do RSV thường bị đánh giá thấp. Nguyên nhân là các triệu chứng ban đầu như ho, sổ mũi, mệt mỏi thường nhẹ, dễ nhầm với cảm lạnh hoặc cúm, khiến người bệnh chủ quan, không đi khám hoặc không được xét nghiệm chẩn đoán sớm. Trong khi đó, quá trình lão hóa làm suy giảm hệ miễn dịch, khiến cơ thể khó chống đỡ với các tác nhân nhiễm trùng.

Các nghiên cứu cho thấy RSV có thể gây hậu quả nghiêm trọng ở người lớn tuổi, nhất là những người có bệnh lý nền. Ở bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), RSV liên quan đến 56,8-83% các đợt cấp nặng, làm tăng nguy cơ tử vong từ 2,8-17,8%. Với người bệnh hen phế quản, khoảng 20,4% trường hợp nhiễm RSV diễn tiến nặng, phải nhập hồi sức tích cực, thở máy hoặc tử vong. Đáng chú ý, tỷ lệ biến chứng nặng do RSV ở người cao tuổi được ghi nhận tương đương, thậm chí cao hơn cúm mùa.

Trong bối cảnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, phòng ngừa được xem là giải pháp then chốt. Tháng 7/2025, Bộ Y tế đã phê duyệt vaccine phòng RSV dành cho người từ 60 tuổi trở lên, với lịch tiêm một liều duy nhất. Dữ liệu nghiên cứu lâm sàng đa quốc gia cho thấy vaccine đạt hiệu quả bảo vệ 82,6% đối với bệnh đường hô hấp dưới do RSV ở người cao tuổi. Đặc biệt, ở nhóm có ít nhất một bệnh lý nền như COPD, hen, suy tim, đái tháo đường… hiệu quả bảo vệ lên tới 94,6%.

Vaccine được đánh giá an toàn, các phản ứng phụ thường nhẹ và thoáng qua như đau tại chỗ tiêm hoặc mệt mỏi. Các chuyên gia khuyến cáo người cao tuổi, nhất là người có bệnh nền, cần chủ động tiêm phòng RSV, kết hợp duy trì lối sống lành mạnh và theo dõi sức khỏe định kỳ để giảm nguy cơ biến chứng nặng.