Hình minh hoạ.
Những người tham gia xu hướng này cho rằng cách làm này có thể giúp "thải độc", "giảm cân", "kéo dài tuổi thọ", "hồi phục kinh nguyệt sau mãn kinh" hay thậm chí "cải thiện sinh lý".
Tuy nhiên, các chuyên gia y tế cảnh báo đây là một trào lưu thiếu cơ sở khoa học, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại cho sức khỏe, đặc biệt nếu áp dụng trong thời gian dài và không có hướng dẫn chuyên môn.
Theo Bệnh viện Nhân dân 115, chanh là loại trái cây có nhiều lợi ích nếu được sử dụng đúng cách. Khi dùng với lượng điều độ (khoảng 1/2 quả mỗi ngày, pha loãng với nước), nước chanh có thể hỗ trợ tăng cường miễn dịch nhờ giàu vitamin C, thúc đẩy tổng hợp collagen giúp vết thương mau lành, đồng thời cải thiện hấp thu sắt và làm sáng da.
Tuy vậy, việc tiêu thụ nước cốt chanh liều cao có thể gây tổn thương răng miệng do hàm lượng acid citric cao làm mòn men răng, tăng nguy cơ ê buốt và sâu răng. Hệ tiêu hóa cũng dễ bị ảnh hưởng, đặc biệt ở người có bệnh lý dạ dày, do acid chanh có thể kích thích gây viêm loét, trào ngược, đau bụng, đầy hơi, buồn nôn hoặc tiêu chảy.
Một số trường hợp còn ghi nhận mất cân bằng điện giải và tăng nguy cơ hình thành sỏi thận do lượng vitamin C cao làm tăng bài tiết oxalate và acid uric. Một vài nghiên cứu cho thấy sử dụng vitamin C liều cao trong thời gian dài có thể thúc đẩy stress oxy hóa và ảnh hưởng đến DNA tế bào, dù chưa có bằng chứng xác thực trên người. Ngoài ra, vitamin C cũng có thể tương tác với nhiều loại thuốc, làm giảm hiệu quả hoặc tăng tác dụng phụ của thuốc chống đông, thuốc hạ mỡ máu và thuốc kháng nấm.
Bác sĩ chuyên khoa tại Bệnh viện Nhân dân 115 cho biết, nhu cầu vitamin C khuyến nghị ở người trưởng thành chỉ từ 75–90mg/ngày và mức tối đa là 2.000mg/ngày. Vượt ngưỡng này có thể dẫn đến tiêu chảy, đau bụng, buồn nôn, rối loạn chuyển hóa sắt hoặc tăng nguy cơ sỏi thận. Đặc biệt, một nghiên cứu tại Mỹ đã ghi nhận phụ nữ sau mãn kinh mắc đái tháo đường nếu sử dụng vitamin C liều ≥300mg/ngày có thể tăng nguy cơ tử vong do tim mạch.
Chuyên gia khuyến cáo, người dân chỉ nên dùng 1–2 ly nước chanh pha loãng mỗi ngày, với lượng cốt chanh từ 1/4 - 1/5 quả pha cùng 240–300ml nước. Tuyệt đối không uống khi bụng đói, không dùng thay thế thuốc điều trị và cần bảo vệ men răng bằng cách uống qua ống hút, súc miệng bằng nước lọc ngay sau đó.
Đối với người có bệnh mạn tính như bệnh dạ dày, thận, đái tháo đường, việc sử dụng nước chanh cần có ý kiến của bác sĩ điều trị. Điều quan trọng là duy trì chế độ dinh dưỡng cân bằng, sinh hoạt hợp lý và không nên lạm dụng bất kỳ loại thực phẩm nào chỉ dựa trên tin đồn hoặc quảng bá thiếu kiểm chứng.