Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Ninh, bệnh do ký sinh trùng là tình trạng phổ biến tại các quốc gia có khí hậu nhiệt đới như Việt Nam, đặc biệt là các bệnh do giun, sán, nấm và đơn bào gây ra. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như viêm phúc mạc, viêm ruột thừa, thiếu máu nhược sắc, giảm protein máu, thậm chí ảnh hưởng đến tim mạch và hệ thần kinh.

Ký sinh trùng lây nhiễm như thế nào?

Ký sinh trùng là sinh vật sống nhờ vào cơ thể vật chủ, có thể xâm nhập qua đường tiêu hóa, da, máu hoặc tiếp xúc với động vật. Các loại giun đũa, sán dây, trùng roi, ve, bọ chét... có thể gây bệnh cho người khi ăn uống không hợp vệ sinh, tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh hoặc sống trong môi trường ô nhiễm.

Một số con đường lây nhiễm chính:

Đường tiêu hóa: Ăn thực phẩm sống, chưa nấu chín hoặc uống nước chưa đun sôi có thể đưa ký sinh trùng vào cơ thể. Người nhiễm thường có triệu chứng buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng.

Qua da: Một số ký sinh trùng như trùng ghẻ, giun kim, sán máng... có thể xâm nhập qua tiếp xúc trực tiếp với da hoặc vật dụng cá nhân bị nhiễm.

Qua vật nuôi: Giun đũa chó, mèo có thể lây sang người qua ôm ấp, chơi đùa.

Dấu hiệu cảnh báo nhiễm ký sinh trùng:

Ngứa da, nổi mề đay, viêm da không rõ nguyên nhân.

Rối loạn tiêu hóa kéo dài, đầy hơi, tiêu chảy hoặc táo bón.

Ngứa hậu môn, đặc biệt về đêm (thường gặp ở trẻ em).

Mệt mỏi, sụt cân, thiếu máu dù ăn uống bình thường.

Thèm ăn bất thường hoặc nghiến răng về đêm (đặc biệt ở trẻ).

Lo âu, thay đổi tính cách, dễ cáu gắt do ảnh hưởng hệ tiêu hóa và thần kinh.

Chẩn đoán và điều trị

Việc chẩn đoán bệnh thường dựa vào các xét nghiệm phân, máu, nội soi hoặc hình ảnh học (siêu âm, X-quang, CT...). Xét nghiệm ký sinh trùng là phương pháp phổ biến, cho kết quả chính xác với chi phí hợp lý. Sau khi xác định loại ký sinh trùng, bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ điều trị phù hợp.

Phòng ngừa nhiễm ký sinh trùng:

Rửa tay sạch với xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh.

Ăn chín uống sôi, hạn chế đồ sống như gỏi, tiết canh, rau sống chưa rửa kỹ.

Không dùng chung đồ cá nhân, cắt móng tay sạch sẽ, vệ sinh nhà cửa thường xuyên.

Tẩy giun định kỳ theo khuyến cáo y tế, trừ trẻ dưới 1 tuổi và phụ nữ mang thai 3 tháng đầu.

Trang bị đồ bảo hộ khi đến vùng rừng núi, ẩm ướt hoặc tiếp xúc với động vật.

Nhiễm ký sinh trùng thường có triệu chứng mờ nhạt hoặc dễ nhầm với các bệnh khác, dẫn đến chủ quan. Để phòng tránh và bảo vệ sức khỏe bản thân, mỗi người nên thăm khám định kỳ, giữ gìn vệ sinh ăn uống và sinh hoạt hợp lý. Đây là chìa khóa quan trọng để tránh những tổn thương âm thầm nhưng nguy hiểm do ký sinh trùng gây ra.