Theo TS.BS Trương Anh Thư – Trưởng khoa Kiểm soát Nhiễm khuẩn, Bệnh viện Bạch Mai, sau mỗi đợt mưa bão lớn, môi trường sống thường bị ô nhiễm nặng nề do nước ngập, rác thải, xác động vật, hệ thống thoát nước tắc nghẽn. Đây là "mảnh đất màu mỡ" cho vi khuẩn, virus và côn trùng truyền bệnh phát triển. Các bệnh thường gặp sau bão gồm: bệnh đường hô hấp (viêm phổi, cảm cúm, Covid-19), bệnh tiêu hóa (tiêu chảy, viêm gan A/E, tả, thương hàn), bệnh ngoài da, uốn ván, sốt xuất huyết, sốt rét, bệnh chuột truyền (Leptospirosis)… Nếu không kiểm soát tốt vệ sinh môi trường và nguồn nước, các bệnh lý này có thể bùng phát thành dịch.
TS.BS Trương Anh Thư nhấn mạnh: "Chủ động kiểm soát nhiễm khuẩn trong thiên tai ngay từ đầu có thể ngăn được dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Một sai sót nhỏ trong vệ sinh cũng có thể khiến lây nhiễm chéo hoặc bùng phát ổ dịch".
Để giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn trong bão lũ, bác sĩ khuyến cáo người dân thực hiện nghiêm các nguyên tắc vệ sinh cá nhân và môi trường:
Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, nhất là trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi dọn dẹp nước ngập.
Sử dụng nguồn nước an toàn: Đun sôi ít nhất 1 phút trước khi uống; nếu không có nước sạch, có thể khử trùng bằng dung dịch clo theo hướng dẫn của ngành y tế.
Đảm bảo vệ sinh thực phẩm: Ăn chín, uống chín; thực phẩm phải được bảo quản khô ráo, tránh ôi thiu. Người đang mắc bệnh truyền nhiễm như tiêu chảy, viêm gan A/E tuyệt đối không chế biến thực phẩm.
Xử lý rác thải và chất thải hợp vệ sinh, tránh để nước bẩn đọng lâu gây ô nhiễm và sinh muỗi.
Giữ gìn vệ sinh cá nhân: Không tắm, giặt hay để vết thương tiếp xúc với nước bẩn; nếu có vết thương hở, cần băng kín và sát khuẩn thường xuyên.
Tại các cơ sở y tế, bác sĩ lưu ý phải duy trì nghiêm quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn, bao gồm sàng lọc, phân luồng, cách ly người bệnh có triệu chứng nghi ngờ; sử dụng đầy đủ phương tiện phòng hộ cá nhân; vệ sinh môi trường, khử khuẩn bề mặt và xử lý chất thải y tế đúng quy định.
Khi nước rút, người dân cần tổng vệ sinh khu vực sinh hoạt, khử khuẩn bằng dung dịch clo loãng, xử lý nấm mốc, dọn sạch rác thải, côn trùng và kiểm tra lại hệ thống nước sinh hoạt, khu bếp, nhà vệ sinh. Việc "làm sạch lại từ đầu" giúp ngăn ngừa tái nhiễm khuẩn, hạn chế bệnh lây lan.