Ông Trịnh Văn Quyết - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FLC: Tôi chọn phương án F. Những địa phương khác sẽ chứng kiến phân khúc condotel phát triển, ngoài Phú Quốc, Nha Trang là Quảng Bình và Quảng Ngãi. Tại hai địa phương này riêng FLC sẽ phát triển gần 10.000 condotel. Lý do là Quảng Bình là vương quốc hang động, còn Quảng Ngãi có bãi biển rất đẹp chưa được khai thác mạnh, do đó loại hình condotel phát triển ở đây sẽ rất tiềm năng.

Tổng kết hội thảo, ông Nguyễn Anh Tuấn, Tổng biên tập BizLIVE cho biết, thực tế, ở đâu bất động sản du lịch phát triển thì ở đó diện mạo thay đổi rất nhanh, góp phần tăng trưởng kinh tế địa phương, tăng thu ngân sách và thu hút khách du lịch. Các địa phương đã bày tỏ mong muốn cần phải có giải pháp để thu hút đầu tư vào tỉnh từ các chủ đầu tư. Đại diện tỉnh Nghệ An cho biết, tỉnh này đang tìm giải pháp phát triển loại hình condotel. Nếu không có sự phối hợp chặt chẽ giữa các Bộ, ngành thì có thể chúng ta bỏ lỡ cơ hội khai thác tiềm năng của các địa phương. Từ những vướng mắc thực tế trong quá trình triển khai đầu tư và kinh doanh condotel, các chủ đầu tư, chuyên gia… đã chỉ ra những giải pháp để phát triển condotel hợp lý cũng như đảm bảo quyền lợi cho nhà đầu tư. Vấn đề nổi lên là, đại diện các chủ đầu tư rất mong muốn các Bộ Tư pháp, Tài nguyên và Môi trường, Văn hóa thể thao và Du lịch có sự phối hợp chặt chẽ để đưa ra giải pháp phát triển condotel. Với giải pháp ngắn hạn, cần có thông tư liên bộ về quy trình thủ tục, cấp phép, đầu tư… cho các dự án phát triển du lịch.

Vấn đề thứ hai được thảo luận tại hội thảo là sửa đổi Luật Đất đai, có thể cho phép phát triển condotel dài hạn với điều kiện không hình thành đơn vị ở. Vấn đề thứ 3, đó là tính khả thi của cam kết lợi nhuận condotel. Về phía các chủ đầu tư đã đưa ra lời khuyên để các nhà đầu tư thứ cấp tránh rủi ro là cần phải xem xét kỹ hợp đồng mua bán. Về lợi nhuận, mức lợi nhuận cho sản phẩm này là 10%, cũng có ý kiến cho rằng lợi nhuận nên là 8-10%. Các ý kiến đề xuất cần có bản cam kết lợi nhuận đầu tư về condotel, đây là ý kiến của Hiệp hội bất động sản Việt Nam và Hiệp hội bất động sản TP.HCM. Còn vấn đề cho người nước ngoài mua condotel, trong đó phải quy hoạch làm sao không ngăn cản đầu tư của những dự án lớn.

MC Minh Hường: Vậy việc chủ đầu tư không thực hiện được cam kết có hay xảy ra ở nước ngoài không?

Ông Mauro Gasparotti - Giám đốc Savills Hotels Châu Á - Thái Bình Dương: Tôi cho rằng, chủ đề về căn hộ khách sạn đang được rất nhiều người quan tâm. Nói về lợi ích của nhà đầu tư là cam kết lợi nhuận, điều này sẽ làm cho nhà đầu tư có sự tin tưởng. Nhà đầu tư có thể tính toán được lợi nhuận của mình.

Một lợi ích mà ít người để ý đó là mức độ kiểm soát của chủ đầu tư với dự án. Chủ đầu tư có nhiều quyền kiểm soát hơn với dự án của họ. Khi chủ đầu tư có sự kiểm soát thì sẽ có sự đồng nhất về chất lượng hơn.

Tôi cũng muốn chia sẻ quan ngại đó là khả năng thanh toán lợi nhuận theo thời gian cam kết. Bản chất condotel là khách sạn và nó phụ thuộc vào điều kiện vận hành. Có thể có năm tốt nhưng có năm không tốt. Trong hoạt động khách sạn, những năm đầu thường chưa được ổn định, nên chủ đầu tư chưa nhận được lợi nhuận như mong muốn, trong khi nhiều nhà đầu tư chỉ quan tâm lợi nhuận ngắn hạn. Tôi cho rằng cần quan tâm đến hoạt động dài hạn của khách sạn.

Về giải pháp về lợi nhuận, kinh nghiệm cho thấy, cần tính toán để có được nguồn vốn nhất định để bù đắp vào những năm công suất hoạt động của khách sạn chưa được tốt. Với một số dự án chúng tôi đang tư vấn, các chủ đầu tư tìm được nguồn thu khác như dịch vụ ăn uống, golf hoặc không bán hết căn hộ mà để lại khai thác.

Ông Mauro Gasparotti - Giám đốc Savills Hotels Châu Á - Thái Bình Dương. Ảnh: Hoàn CV

Việt Nam có thể tham khảo những quốc gia lân cận cũng mới phát triển về mô hình condotel như Thái Lan, Singapore, Indonesia về việc họ cam kết lợi nhuận đầu tư như thế nào với khách hàng. Những quốc gia này mới phát triển mô hình condotel gần đây, tôi không thấy số liệu nào về những trường hợp không thực hiện cam kết lợi nhuận.

Chẳng hạn, tại Bali cũng đã xảy ra khó khăn với những dự án condotel ở gần sân bay đã bị ảnh hưởng, nhưng họ vẫn lường trước được và vẫn thực hiện đầy đủ hiện cam kết của mình.

Những ai bước vào đầu tư, kinh doanh đều biết rằng có nhiều yếu tố khách quan bên ngoài tác động vào không lường trước được. Nếu ở một dự án condotel có chủ đầu tư có năng lực tốt, nhưng yếu tố ngoại sinh tác động đã làm ảnh hưởng đến những cam kết giữa các bên thì cũng không tránh khỏi, nhưng vấn đề là chúng ta giải quyết như thế nào? Thái Lan, quốc gia có kinh nghiệm về xử lý condotel, cũng có những rủi ro xảy ra ở dự án condotel trong giai đoạn xây dựng. Khách hàng có thể kiện ra tòa vì chủ đầu tư không đáp ứng những điều kiện trong hợp đồng. Đối với một số nước láng giềng như Thái Lan thì tôi không thấy có nhưng ở Việt Nam thì có một số ngân hàng nhận bảo lãnh cho dự án. Đây là một yếu tố củng cố niềm tin cho nhà đầu tư, các ngân hàng đã nghiên cứu kỹ về dự án và chủ đầu tư mới tiến hành bảo lãnh.

MC Minh Hường: Các ngân hàng có sẵn sàng bảo lãnh cho các dự án condotel hay không?

Ông Cấn Văn Lực: Bảo lãnh ngân hàng hiện hơi khác so với những gì chúng ta hiểu, đó là bảo lãnh để đảm bảo chủ đầu tư thực hiện cam kết về tiến độ dự án. Thứ nhất, mức hiện nay của chúng ta bao nhiêu là hợp lý. Mức độ cam kết lợi nhuận 15% là cao quá, nhưng từ góc độ nhà đầu tư thì đó là chủ đầu tư tài tình, hấp dẫn.

Có 2 tham số rất quan trọng. Một là mức cam kết cao hơn lãi suất tiết kiệm của ngân hàng là 7%. Thứ hai là tại sao Việt Nam không cam kết thấp như 7% của Thái Lan và 5% của Trung Quốc. Vì Việt Nam rủi ro cao hơn, do Việt Nam được các tổ chức quốc tế xếp hạng tín nhiệm quốc gia thấp hơn các nước kia.

Ông Cấn Văn Lực

Biện pháp phòng ngừa rủi ro của Việt Nam đã được các chủ đầu tư rất quyết tâm thực hiện. Phương án phòng ngừa rủi ro của Việt Nam là cam kết thời gian. Nhưng mức cam kết thời hạn ngắn hơn là 5 năm là phù hợp. Hoặc một cách khác, có thể 5 năm đầu là 10%, còn từ năm thứ 6 thì chia đôi lãi. Còn nếu mức độ lợi nhuận không như kỳ vọng, thì hai bên cần chia sẻ rủi ro. Đó là cách mà quốc tế làm. Còn ý về thanh khoản, tôi mua xong sau không bán được thì đó là điều trở ngại. Nó phụ thuộc vào năng lực của công ty quản lý. Chúng ta phải hoàn thiện về vấn đề pháp lý.

MC Minh Hường: Ngoài lợi nhuận, người đầu tư nên quan tâm đến những điều gì trước khi quyết định đầu tư vào một dự án condotel?

Ông Lê Minh Dũng - Phó Tổng giám đốc Tập đoàn BIM Group: Tôi cho rằng nhà đầu tư nên quan tâm đến thanh khoản dự án, uy tín của chủ đầu tư và đơn vị vận hành.

Ông Nguyễn Văn Tuấn - Tổng cục trưởng Tổng cục du lịch, Bộ VHTT&DL: Du lịch Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển đột phá. Năm 2010, Việt Nam mới đón 5 triệu lượt khách quốc tế, năm 2015 đón 8 triệu, 2017 đón 13 triệu lượt khách. Dự báo năm 2018, chúng ta có thể đón từ 15-16 triệu lượt khách quốc tế.

Khách du lịch nội địa cũng “bùng nổ”, khi thị hiếu của người dân đã thay đổi cả ở thành thị và nông thôn. Còn những khách du lịch nội địa thì tỷ trọng có lưu trú sẽ tăng lên. Nếu không có những yếu tố bất thường, chúng ta sẽ đạt mục tiêu của Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị là đón 20 triệu khách quốc tế, và đến 2020 có thể đón 100 triệu khách du lịch nội địa. Như vậy, nhu cầu về lưu trú khá cao.

Ngoài ra, xu hướng sử dụng condotel 4-5 sao sẽ tăng cao. Thống kê của chúng tôi có khoảng 555.000 phòng lưu trú, nhưng chỉ có 20-25% số phòng lưu trú đạt chuẩn 4-5 sao. Tỷ trọng này sẽ tăng dần lên nên xu hướng tăng khách và tăng nhu cầu khu nghỉ dưỡng chất lượng cao tạo ra nhu cầu condotel rất lớn.

Ông Trịnh Văn Quyết: Nhân dịp có đại diện 4 Bộ, ngành ở đây, tôi có kiến nghị ngắn hạn và dài hạn hơn một chút. Kiến nghị dài hạn đó là làm luật và sửa luật, nhưng kiến nghị này tốn kém và có thể không cần thiết. Giải pháp ngắn hạn đó là đề nghị 4 Bộ, ngành hôm nay đưa ra một hướng dẫn các tỉnh, trong đó hướng dẫn căn hộ condotel là căn hộ giao đất ở (không hình thành đơn vị ở). Nếu muốn bỏ chữ “ở” thì nhà đầu tư phải xây trường học, bệnh viện. Như vậy vừa chắc cho tỉnh vừa chắc cho chủ đầu tư, vừa chắc cho nhà đầu tư được cấp sổ đổ lâu dài mà trước mắt không sai luật. Điều này sẽ áp dụng được luôn.

Ông Trịnh Văn Quyết nêu kiến nghị với các Bộ ngành về giải pháp ngắn hạn cho condotel

Thứ hai, các Bộ, ngành có liên quan không cần làm luật, vừa tốn kém, tốn thời gian, tiền bạc, nhân lực mà không giải quyết được nhiều. Tại hội thảo này, chúng ta đã đều thừa nhận sự tích cực của condotel, nó vẫn đang tồn tại, giao dịch bình thường, không làm cho các nhà quản lý đau đầu. Thay vào đó, tôi đề nghị Chính phủ làm một thông tư hướng dẫn liên bộ về condotel. Trong lúc luật đang vướng như thế này thì sự đồng thuận của các Bộ là có thể làm được ngay.

Tôi đã đề xuất với ông Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, và tôi cũng kiến nghị ban hành thông tư hướng dẫn. Tôi cũng mạn phép đề xuất vấn đề này ở đây và Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cũng đề xuất chỉ cần làm thông tư hướng dẫn cho condotel. Như thế, nhà đầu tư sẽ được bảo vệ ngay, đó là giao đất ở lâu dài nhưng không hình thành đơn vị ở, chủ đầu tư vay được tiền để phát triển dự án và địa phương cũng có thể giao đất.

Diễn giả: Ông Nguyễn Văn Tuấn – Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch - Bộ VHTTDL; Ông Vũ Văn Phấn - Cục phó Cục phát triển nhà và thị trường BĐS - Bộ Xây dựng; Ông Trịnh Văn Quyết – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FLC; Ông Lê Minh Dũng – PTGĐ Tập đoàn BIM Group; Bà Lê Thị Hải Châu – Giám đốc Điều hành dự án Moevenpick Resort Phú Quốc; Ông Mauro Gasparotti - Giám đốc Savills Hotel Châu Á; Ông Trương Anh Tuấn – Trưởng Ban pháp chế Hiệp hội BĐS Việt Nam; Ông Cấn Văn Lực – Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV.

Nhà đầu tư phải giữ cam kết về cả chất lượng, thời gian và lợi nhuận

Bà Lê Thị Hải Châu – Giám đốc Điều hành dự án Moevenpick Resort Phú Quốc: Căn hộ đầu tư thì luôn là căn hộ. Có thể cho thuê hoặc bán. Nếu cho thuê thì sẽ tốn chi phí cho môi giới và đây là sự chia sẻ lợi nhuận.

Còn dự án du lịch nghỉ dưỡng, chúng tôi xây để kinh doanh, sau khi trừ các chi phí xây dựng, thuế, chúng tôi được hưởng phần còn lại. Bản thân khách hàng có nhu cầu thì chúng tôi bán và phát triển thị trường cho nhà đầu tư thứ cấp. Vậy xây dựng chính sách bán hàng hiện nay đó không phải tự nhiên.

Tôi rất tự tin về mặt pháp lý. Về nguyên tắc pháp luật công nhận chủ sở hữu với condotel, trong trường hợp này, chủ đầu tư có quyền sở hữu thì có quyền định đoạt. Vậy việc bán condotel cho khách hàng hay là việc hợp tác giữa khách hàng và chủ đầu tư thế nào? Phải đặt vấn đề về tính pháp lý, thu nhập cam kết thế nào và chương trình của chủ đầu thu hút khách hàng thế nào? Condotel thuộc loại hình sản phẩm phù hợp với những người có thu nhập cao. Với những người này thì họ quá thông minh. Do đó, chúng ta phục vụ những người có tiền nên họ phải tính toán thời hạn đảm bảo cam kết là bao lâu.

Bà Lê Thị Hải Châu – Giám đốc Điều hành dự án Moevenpick Resort Phú Quốc

Thông thường trên thị trường các chủ đầu tư áp dụng cam kết lợi nhuận là 10 năm. Có chủ đầu tư thì tự vận hành, riêng chúng tôi tìm kiếm các đơn vị vận hành nổi tiếng để giúp mình.

Có một số lý do bao gồm: Một là họ đã có thương hiệu rồi. Thứ hai, là họ sẽ tư vấn cho chúng tôi về quy tắc vận hành, giúp chúng tôi xây dựng ít tốn kém hơn. Thứ ba, họ giúp chúng tôi xây dựng đào tạo con người, xây dựng lượng khách hàng. Cuối cùng, chúng tôi có thể học tập từ họ kinh nghiệm marketing, quảng bá. Các đơn vị vận hành này cũng song song đi cùng các nhà đầu tư thứ cấp của chúng tôi.

Về mức thu nhập cam kết của nhà đầu tư, chúng tôi có 2 cách tính. Thứ nhất, sau khi ký hợp đồng, 3 năm đầu tiên chủ đầu tư ứng luôn một khoản cho nhà đầu tư thứ cấp, đến năm thứ tư sẽ áp dụng cách 2, lấy tổng doanh thu trừ đi chi phí còn lợi nhuận thì chia nhau, tỷ lệ có thể là 15% lợi nhuận trước thuế cho nhà đầu tư thứ cấp.

Ông Trịnh Văn Quyết - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FLC: Để nhà đầu tư quan tâm đến condotel và đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư, chủ đầu tư phải giữ cam kết về chất lượng, thời gian và lợi nhuận của sản phẩm này.

Với FLC, chúng tôi đều thực hiện được những cam kết đó với nhà đầu tư, và còn ngoài sự mong đợi của họ. Tốc độ thi công công trình của FLC, hiện tôi khẳng định không có doanh nghiệp trong nước nào đạt được sự thi công như FLC. Chỉ trong vòng 11 tháng, chúng tôi đã thi công xong toàn bộ khu nghỉ dưỡng FLC Quy Nhon Beach & Golf Resort này với các hạng mục như khách sạn đồ sộ trải dài, sân golf đẹp với 36 lỗ…

Với tốc độ thi công nhanh, nhà đầu tư và các đại lý thứ cấp họ quan sát. Họ có trình độ hiểu biết pháp luật và tìm hiểu kỹ việc FLC giữ lời hứa. Chính yếu tố đó giúp cho việc bán căn hộ của chúng tôi rất tốt, thậm chí, mới khởi công đã bán hết. Minh chứng là chúng tôi mới xây một khách sạn cuối năm ngoái, trong khoảng 1 tháng nữa sẽ cất nóc, đến bây giờ chúng tôi chỉ còn vài chục căn chưa bán trong khi khu villa và khách sạn mặt biển đã bán hết từ lâu.

Các diễn giả trao đổi trong phiên thảo luận thứ 3

Một yếu tố nữa nhà đầu tư quan tâm là việc khai thác dịch vụ nghỉ dưỡng. Với dự án ở Quy Nhơn, chúng tôi triển khai với tốc độ nhanh, quy mô lớn. Chúng tôi lựa chọn Quy Nhơn vì tỉnh có nền tảng du lịch nhưng chưa được khai thác. Với sự đầu tư bài bản, chúng tôi đón lượng khách lớn, khi cao điểm không có phòng trống. Còn mùa thấp điểm lượng khai thác vẫn chiếm từ 40-60%, trong khi khai thác được 40-50% đã đảm bảo lợi nhuận cho khách hàng.

Tất cả các yếu tố đó đã tạo nên một bức tranh condotel rất hiệu quả với nhà đầu tư. Nhà đầu tư có thể nhìn thấy tiềm năng của chủ đầu tư. Đó là ý kiến của tôi về tại sao nhà đầu tư quan tâm đến dự án của FLC và FLC ra sản phẩm là hết ngay hàng.

MC Minh Hường: Như vậy nghe FLC, MIK hay BIM có thể thấy tại sao nhà đầu tư muốn đầu tư ngay vào dự án. Vậy nếu trong trường hợp có rủi ro thì sẽ thế nào?

Bà Lê Thị Hải Châu – Giám đốc Điều hành dự án Moevenpick Resort Phú Quốc: Tôi ví condotel khi đưa vào khai thác giống một cô thiếu nữ và các thanh niên muốn mang trầu cau tới. Nhưng muốn để trở thành thiếu nữ như vậy thì bố mẹ cần chăm sóc, giáo dục tốt. Như vậy chi phí còn kéo dài từ khâu thiết kế, xây dựng.

Tôi thấy có ý kiến của anh Trần Nam có 3 vấn đề. Vấn đề trong hợp đồng không bình đẳng. Vậy tôi xin đặt lại vấn đề, đó là hợp đồng là sự thoả thuận nếu nhà đầu tư không đảm bảo, nhà đầu tư sẽ chịu phạt. Vấn đề thứ hai là thời hạn cam kết, sau thời hạn cam kết thì sẽ thế nào? Thì đó là quy luật thị trường. Vấn đề thứ ba là lợi nhuận cam kết. Nếu hợp tác với đơn vị vận hành quốc tế thì đơn vị vận hành có cam kết lợi nhuận. Các đơn vị vận hành họ sẽ xem vào năng lực và thương hiệu của chủ đầu tư để hợp tác.

MC Minh Hường: Ngoài việc là một nhà xây dựng condotel, ông Trịnh Văn Quyết còn là 1 luật sư, vậy ông có thể tư vấn cho nhà đầu tư thứ cấp trong việc kiểm soát rủi ro trong đầu tư condotel?

Ông Trịnh Văn Quyết: Kiểm soát rủi ro hoàn toàn thể hiện trong hợp đồng dân sự. Như tôi nói, chúng ta không nên bàn về vấn đề pháp lý, tức là với những con người ở đây thì không bàn về việc soạn thảo luật, nhưng pháp lý của hợp đồng cho việc mua bán condotel là phải bàn.

Tôi khuyên nhà đầu tư nên thuê luật sư nghiên cứu thật kỹ các điều khoản trong hợp đồng mua bán condotel. Nếu có tranh chấp xảy ra thì tòa án dân sự giải quyết. Nếu chủ đầu tư cam kết lợi nhuận 10 năm cho khách hàng, nhưng mới năm thứ 2 không trả lợi nhuận thì khách hàng có quyền kiện chủ đầu tư ra tòa án để đòi lại quyền lợi này.

Do đó, quan hệ hợp đồng mua bán là thỏa thuận dân sự không liên quan gì đến việc luật cho phép hay không cho phép. Tất cả mối quan hệ, cam kết và quyền lợi giữa các bên đều thể hiện trên hợp đồng mua bán này. Tôi với tư cách chủ đầu tư, tư cách của nhà tư vấn pháp lý và tư cách một nhà đầu tư khuyên các nhà đầu tư rằng, nếu chủ đầu tư không được cấp phép mô hình condotel mà vẫn bán sản phẩm này thì nhà đầu tư chỉ cần quan tâm đến thỏa thuận trong hợp đồng mua bán giữa mình và chủ đầu tư. Đây là vấn đề quan trọng nhất.

Ông Lê Minh Dũng – Phó tổng giám đốc Tập đoàn BIM Group: Về việc liên quan đến xây dựng hợp đồng mẫu thì giao dịch của condotel vẫn tuân thủ theo luật kinh doanh bất động sản. Tôi hoàn toàn tán đồng việc xây dựng hợp đồng mẫu condotel sẽ tuân theo quy định hợp đồng mẫu do Chính phủ ban hành.

Ông Lê Minh Dũng – Phó tổng giám đốc Tập đoàn BIM Group

MC Minh Hường: Nhiều nhà đầu tư nước ngoài ngoài quan tâm và sẵn sàng đổ tiền vào condotel nếu họ chắc chắn về các vấn đề liên quan đến sở hữu. Việc cho phép nhà đầu tư nước ngoài đổ vốn vào condotel cũng là kiến nghị của Hiệp hội BĐS Việt Nam. Xin ông Nguyễn Trần Nam nói rõ hơn về vấn đề này?

Ông Nguyễn Trần Nam - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam: Quá trình cho người nước ngoài mua và sở hữu nhà tại Việt Nam đã diễn ra từ lâu. Từ năm 2008 đã có một Nghị quyết của Quốc hội thí điểm 5 năm cho phép người nước ngoài mua nhà. Tuy nhiên, các điều kiện vô cùng khó khăn nên sau 5 năm chỉ có chưa đầy 200 người nước ngoài mua được nhà tại Việt Nam.

Đến năm 2014 khi thực hiện sửa đổi, Việt Nam đã áp dụng các mô hình các nước tiên tiến, đồng thời, áp dụng thực tiễn của Việt Nam đã điều chỉnh luật cho phép người nước ngoài và Việt kiều được mua nhà với điều kiện thông thoáng dễ dàng hơn, điều này giúp tăng mạnh lượng người nước ngoài và Việt kiều mua nhà chỉ trong thời gian ngắn.

Theo tôi, condotel cũng là một công trình xây dựng, không có lý gì mà không cho phép người nước ngoài mua, đây là một kênh thu hút, dẫn vốn rất tốt. Condotel đang là kênh dẫn vốn rất tốt cả trong và ngoài nước. Nếu theo luật thì các quan chức địa phương họ rất câu chữ. Họ coi người nước ngoài chỉ được mua căn hộ nhà ở chứ không được mua condotel. Như vậy tôi đề xuất cho phép người nước ngoài mua. Tôi coi việc này là cần thiết phải làm rõ vì đây là dòng vốn rất tốt. Làm sao để cho người nước ngoài, Việt kiều có điều kiện để mua loại hình này.
 

MC Minh Hường: Chúng tôi mong có những ý kiến đóng góp của các vị khách mời. Xin mời TS. Cấn Văn Lực.

Ông Cấn Văn Lực – Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV: Ông Trịnh Văn Quyết rất chính xác khi gọi condotel là căn hộ khách sạn, đó là thuật ngữ rất dễ hiểu và được sử dụng nhiều trên thế giới. Ở Thái Lan, thuật ngữ đã dùng từ năm 90.

Về việc cấp giấy chứng nhận sở hữu, chúng ta đồng ý cấp nhưng phải có điều kiện. Thứ nhất là liên quan đến quy hoạch. Quy hoạch nhà ở khác quy hoạch căn hộ khách sạn. Thứ hai, phải có cơ sở hạ tầng dịch vụ. Phải có y tế, giáo dục đi kèm. Thứ ba, là quy chuẩn kỹ thuật. Ví dụ phải có bếp. Thứ tư là quản lý vận hành. Nhà ở bình thường không có lễ tân, nhưng căn hộ khách sạn phải có lễ tân, an ninh…

Ông Cấn Văn Lực – Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV

Tôi đề xuất không cần sửa luật vì bên Thái Lan, trong luật chung cư họ cho phép sử dụng những căn hộ khách sạn với 2 mục đích khác nhau thì đều được, nhưng để chuyển đổi thì phải có điều kiện đi kèm. Về thời hạn, ở Châu Âu có quy định cụ thể. Chẳng hạn, ở Anh là 100 năm, ở chúng ta chắc chắn không thể có việc cấp phép vô thời hạn, bởi như thế chúng ta không kiểm soát được, và liên quan đến rất nhiều vấn đề khác. Tôi xin đề xuất Chính phủ nên ban hành một nghị định xác định rõ hơn thuật ngữ condotel và cùng với đó là các điều kiện, tôi cũng mong Bộ Tài nguyên Môi trường phối hợp với Bộ Xây dựng cùng đưa ra các giải pháp.

Ông Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính: Tôi rất quan tâm đến vấn đề tài chính. Sản phẩm có tên condotel hay bất cứ thuật ngữ nào dùng để định nghĩa sản phẩm này thì vấn đề quan trọng là việc chuyển nhượng, mua bán, tài trợ… cho condotel sẽ như thế nào?

Với người mua condotel là nhà đầu tư thứ cấp thì họ có thể có giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản là condotel không? Nếu họ muốn bán thì có dễ dàng không?… Vậy phải có hợp đồng mua bán giữa nhà đầu tư thứ hai và nhà đầu tư thứ ba, và công ty quản lý bất động sản sẽ có vai trò như thế nào… Vì nếu người thứ ba có vấn đề tài chính không thuận lợi mà công ty quản lý bất động sản không chấp thuận thì việc mua bán này sẽ như thế nào? Việc mua bán chuyển nhượng condotel cho những người tiếp theo … cũng chưa được chúng ta đặt ra.

Ông Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính

Nếu tôi sở hữu condotel, khi tôi cần bán hay thừa kế sản phẩm condotel cho con tôi thì con tôi sẽ nhận chuyển nhượng thế nào, có dễ dàng không hay phải cần chủ đầu tư phải chấp thuận mới được? Vậy cần quan tâm đến tính pháp lý, thừa kế, chuyển nhượng … đối với condotel. Đây là cái cần quan tâm và các cơ quan quản lý cũng phải chú ý đến những vấn đề này.

MC Minh Hường: Vấn đề hiện nay là hướng dẫn cấp giấy chứng nhận như thế nào, thời gian ra sao. Ở đây chúng ta có đại diện của Bộ Tư pháp. Xin hỏi ông Hiếu - Thứ trưởng Bộ Tư pháp, trong tương lai sẽ có cách nào cho các chủ đầu tư tiếp tục đầu tư vào condotel?

Ông Phan Chí Hiếu - Thứ trưởng Bộ Tư pháp: Hiện nay, loại hình condotel có những nơi vẫn bối rối trong việc cấp giấy chứng nhận và quyền sở hữu. Trước hết, để bảo vệ khách hàng và cũng như phát triển du lịch thành ngành mũi nhọn theo Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị, tôi nhất trí với ông Trịnh Văn Quyết rằng nếu chờ luật lâu quá, có khi có luật rồi thì cơ hội không còn nữa, nên phải có giải pháp trước mắt và giải pháp lâu dài.

Về giải pháp trước mắt, Bộ Tài nguyên và Môi trường và Bộ Xây dựng sớm xây dựng khung pháp lý về các thủ tục cấp giấy chứng nhận cho condotel để nhà đầu tư yên tâm. Bình Định đã cấp giấy chứng nhận không phát sinh đơn vị ở. Hiện nay chúng ta vừa làm vừa lo khi chưa có khung pháp lý phù hợp. Trong điều kiện bình thường không sao nhưng khi cần thì sẽ có những thứ chưa được luật quy định và như vậy rất phức tạp.

Anh Lê Quang Minh đầu chương trình có nói được phép làm những gì pháp luật không cấm, nhưng ở góc độ cơ quan Nhà nước, lại chỉ được làm theo những gì cho phép. Vừa rồi chúng tôi đề nghị thẩm định Luật Đất đai của Bộ tài nguyên và Môi trường. Bộ này cũng có nói đến condotel với mục đích sử dụng là kinh doanh dịch vụ và nhiều chuyên gia nói đến đất du lịch. Như vậy, trong tương lai chúng ta sẽ có thể quy định chặt chẽ hơn.

Chúng tôi chưa nhận lại các bản giải trình của Bộ Xây Dựng, nhưng chúng tôi có nghe là Bộ cũng đang nghiên cứu về vấn đề này, hy vọng sẽ được giải quyết sớm. Dù vậy, điều này cũng không có nghĩa là mọi việc bị đóng băng trong thời điểm này. Một số luật đã có quy định khá rõ.

MC Minh Hường: Trong khi ở Việt Nam đang có băn khoăn về vấn đề chúng ta đang bàn luận thì nước ngoài, những nước đã phát triển condotel họ làm thế nào?

Ông Paul Mason - Chủ tịch Keller William Việt Nam: Tôi muốn nhấn mạnh hai điều quan trọng. Điều thứ nhất về pháp lý thì phải có hoạch định về sử dụng đất, an toàn, sức khỏe. Điều thứ hai, qua trao đổi với các nhà phát triển bất động sản Việt Nam, cho thấy Việt Nam đã hội nhập sân chơi toàn cầu với các quốc gia có loại hình này như: Thái Lan, Hồng Kông, Indonesia, Singapore… Condotel sẽ tạo cơ hội cho người tham gia phát triển và người tham gia giao dịch bất động sản.

Liên quan về giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Việt Nam đang vướng về thời hạn sở hữu là 50 năm hay 70 năm. Còn Hồng Kông, Singapore đã giao đất 99 năm cho loại hình condotel.

Để Việt Nam thu hút dòng tiền vào condotel thì cần rõ ràng và minh bạch là điều chúng ta phải quan tâm. Đó là sản phẩm bất động sản mà nhà đầu tư mua sẽ được lưu trú thế nào?

Về tài trợ cho phát triển, cần thu hút nhà đầu tư vào condotel để tạo ra nhiều sản phẩm cho thị trường bất động sản.Về chiến lược cho phát triển condotel, Thái Lan, Bali là bài học có sẵn cho Việt Nam và Việt Nam cần tham khảo để hoạch định chiến lược tốt hơn, thu hút lượng khách du lịch lớn. Các bất động sản khách hàng mua được có thể được chuyển nhượng, giao dịch.

Liên quan đến nguồn tiền đầu tư phát triển, condotel là sự thu hút các nhà đầu tư tạo ra các sản phẩm phong phú trên thị trường. Một vấn đề nữa là chiến lược. Đô thị hoá quá mức thì trên thế giới đã có những bài học, như Phuket Thái Lan, Việt Nam có những điểm đến đẹp, hy vọng Việt Nam có thể thu hút được lượng lớn các nhà đầu tư.

Ông Mai Văn Phấn - Phó Cục trưởng Cục đăng ký đất đai (trực thuộc Tổng cục Đất đai): Về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, theo hướng dẫn về cấp giấy chứng nhận có 2 công đoạn. Công đoạn thứ nhất, giao đất cho chủ đầu tư và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên chủ đầu tư và chủ đầu tư tạo lập tài sản trên đất. Theo Điều 32, Thông tư 33 đã có quy định về giao đất. Mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định 01/2017, hướng dẫn nhà đầu tư thứ cấp mua lại tài sản trên đất từ nhà đầu tư sơ cấp.

MC Minh Hường: Theo đại diện của Bộ Tài nguyên môi trường thì mọi thứ liên quan đến giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nhà đầu tư thứ cấp đã được quy định rõ ràng, theo quan điểm của ông Trịnh Văn Quyết thì như thế nào?

Ông Trịnh Văn Quyết: Như tỉnh Bình Định cấp cho FLC toàn bộ từ biệt thự tới condotel là cấp lâu dài. Cấp sổ đỏ như đất đang ở. Nhưng chúng tôi là nhà đầu tư, chúng tôi hiểu quy định pháp luật, khi cấp đất ở như vậy thì phải kèm theo điện đường trường trạm.

Chúng tôi tư vấn cho tỉnh Bình Định là không hình thành đơn vị ở. Khi nào có người dân vào ở lâu dài thì sẽ xin đưa phần không có đơn vị ở lâu dài ra ngoài. Hiện nay, có hơn 10 tỉnh như: Khánh Hòa, Đà Nẵng, Quảng Ninh… đều không hình thành đơn vị để ở. Tỉnh Quảng Ninh giao luôn cho Tập đoàn FLC đất ở mà không cần hình thành đơn vị ở. Chúng tôi muốn thống nhất của các Bộ với nhau về vấn đề này. Chúng tôi muốn nhất quán để đảm bảo quyền cho chủ đầu tư yên tâm đầu tư.

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Không những kể từ Luật Du lịch 2017, Luật Du lịch 2005 cũng đã có ý kiến. Tôi muốn nghe ý kiến của Bộ Tài nguyên môi trường?

Ông Lê Văn Lịch - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục đăng ký đất đai - Bộ Tài nguyên Môi trường: Tiếp theo ý kiến của anh Phấn ở Bộ Xây dựng, tôi cho rằng bản chất condotel nó chỉ là khách sạn chung cư hoặc khách sạn nhà ở. Vậy nó là đầu tư để kinh doanh. Dự án đầu tư khi chủ đầu tư có nhu cầu thì họ phải lập dự án, khi đó phải có quyết định chấp thuận của các cơ quan Nhà nước… Từ đó cấp giấy phép xây dựng đối với dự án. Theo điều 126, Luật Đất đai, đối với những trường hợp này (condotel-PV), thời gian giao đất 50 năm hoặc tới 70 năm. Cũng Điều 126 có hướng mở là khi hết thời hạn giao đất có quyền gia hạn nếu có nhu cầu. Về thời hạn, bản chất của condotel thì pháp luật có hướng mở là được gia hạn.

MC Minh Hường: Ông Nam cho rằng đó là một hàng hoá thì Bộ VHTT&DL có đồng ý không?

Ông Nguyễn Văn Tuấn - Tổng cục trưởng Tổng cục du lịch, Bộ VHTT&DL: Tôi đồng ý vì căn hộ giống như căn nhà và căn nhà này cần được sở hữu, chuyển nhượng.

Ông Trịnh Văn Quyết - Chủ tịch Tập đoàn FLC cho rằng nên bàn giải pháp giúp condotel phát triển trong thời gian khi chưa có luật riêng cho mô hình này

Ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch Tập đoàn FLC: Ở đây có nhiều ý kiến khác nhau về condotel. Theo tôi, chúng ta nên bàn giải pháp giúp condotel phát triển trong thời gian khi chưa có luật riêng cho mô hình này.

Thực tế là condotel đang tồn tại, triển vọng tốt. Vậy cần tìm giải pháp cho lãnh đạo ngành, tỉnh vốn đang lúng túng. Các tỉnh xin ý kiến của bộ ngành xem hướng dẫn các tỉnh, thành trong cả nước áp dụng chung. Không có chuyện mỗi tỉnh áp dụng một quy định riêng.

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Tôi nhận được khá nhiều ý kiến về tính pháp lý của condotel. Ông Nguyễn Trần Nam đã khẳng định condotel đã có địa vị pháp lý của nó. Về thời hạn giao đất thì có sự vận dụng khác nhau ở các địa phương. Có địa phương cấp thời hạn 50, hay 70 năm. Nhưng quan điểm của ông Nguyễn Trần Nam, đối với nhà đầu tư muốn thời hạn condotel là dài hạn, hoặc cho nhà đầu tư được lựa chọn 50 năm hoặc 70 năm, hoặc được chuyển đổi từ đất thương mại thành đất để ở. Theo đại diện của Bộ Tài nguyên Môi trường, chúng ta có nên nghiên cứu luật đất đai chuyển đổi đất thương mại dịch vụ sang đất ở để tạo điều kiện cho condotel phát triển hay không?

Ông Mai Văn Phấn - Phó Cục trưởng Cục đăng ký đất đai (trực thuộc Tổng cục Đất đai): Quy định đã rất cụ thể, vấn đề quy hoạch đã được phê duyệt vẫn có điều kiện để điều chỉnh, và điều này thuộc quyền của cấp tỉnh, nếu cấp tỉnh thấy phù hợp thì rà soát điều chỉnh, còn nếu không phù hợp để chuyển đổi thành đất ở, chỉ phù hợp với du lịch thì đất đó phải có thời hạn.

Ông Đặng Hùng Võ – Nguyên Thứ trưởng Bộ tài nguyên môi trường

Ông Đăng Hùng Võ – Nguyên Thứ trưởng Bộ tài nguyên môi trường: Cần xem xét mục đích sử dụng đất của dự án như thế nào? Trong Luật Đất đai thì condotel chắc chắn là vào mục đích kinh doanh. Luật Xây dựng lại quan tâm công năng của công trình để làm gì? Đó là cho thuê lưu trú.

Như vậy quyền sử dụng đất 50 năm hay 70 năm, không có phương án khác. Nhưng thực tế là cần phải làm dài hơn. Vì mục tiêu là hiệu quả du lịch. Các nhà đầu tư cần bán condotel cho khách hàng nhanh hơn vì đó là cách huy động vốn. Vậy chúng ta nới thời hạn sử dụng condotel vô thời hạn thì chúng ta có thể sử dụng lâu dài. Vậy với pháp luật hiện tại có làm được không? Hoàn toàn được.

Có những thửa đất là đa mục đích sử dụng. Chúng ta cần quan tâm đến mục đích sử dụng, còn việc giao đất thì phải phù hợp với quy hoạch, theo đó, chúng ta có thể quy hoạch làm du lịch hoặc nhà ở. Ở đây, lách pháp luật hiện hành là có thể luật được, nhưng câu hỏi lớn hơn đặt ra là vì sao chúng ta phải lách? Quy hoạch chúng ta cũng quy hoạch lấp lửng, giao đất một phần là đất ở thì toàn bộ đều là đất ở. Vậy làm gì để không phải lách? Đó là đất để làm du lịch nghỉ dưỡng thì giao đất cho họ theo 50 năm hay 70 năm, hoặc nhà đầu tư đề xuất giao là đất ở để họ chuyển nhượng cho các khách hàng. UBND tỉnh nên cho phép điều này vì có thể đó sẽ phù hợp cho tương lai.

Ông Võ Thanh Tín - Phó Giám đốc Sở xây dựng Bình Định: Thực tế thì triển vọng đẩy nhanh phát triển về du lịch, đến năm 2020, Bình Định đón 2,2 triệu lượt khách với 7.200 căn hộ condotel. Với 7 dự án, chúng tôi mới chỉ có trên 3.800 condotel. Với tiềm năng của chúng tôi đến 2020 chúng tôi còn rất cần thêm.

Nhà báo Minh Hường: Làm thế nào để có một khung pháp lý hoàn thiện, tạo điều kiện tạo một thị trường minh bạch, lành mạnh cho các sản phẩm mới như condotel? Đó không chỉ là băn khoăn của các nhà phát triển dự án, các nhà đầu tư mà còn là trăn trở của Hiệp hội BĐS Việt Nam. Tôi xin được mời ông Nguyễn Trần Nam, Nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng, Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam chia sẻ ngắn gọn: Đâu là các nội dung chính về cơ sở pháp lý cần phải giải quyết sớm trong thời gian tới?

Ông Nguyễn Trần Nam – Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam: Tại sao condotel phát triển nhanh như vậy, vì nó có ưu điểm lớn và đánh đúng vào tình trạng hiện nay của Việt Nam. Đó là từ năm 2015- 2017, khách du lịch tăng 30%/năm. Hiện xuất hiện nhiều nguồn tiền khác ngoài ngân hàng là từ tầng lớp trung lưu có tiền để dành và muốn đầu tư.

Các yếu tố hội tụ lại thì một bên là ngành du lịch phát triển nhanh, mong muốn các loại hình nghỉ dưỡng phát triển để đáp ứng du lịch, doanh nghiệp cũng muốn phát triển để đáp ứng nhu cầu, một bên là nguồn tiền ngân hàng hạn hep trong khi nhiều nhà đầu tư có tiền muốn đầu tư.

Theo đó, condotel là một ngành giúp đáp ứng các nhu cầu trên, do vậy nó đã phát triển rất nhanh mặc dù chưa có thật đầy đủ hành lang pháp lý. Đúng là cuộc sống luôn đi trước, năm 2014 chưa có condotel nhưng đến năm 2015 đã xuất hiện condotel nhưng chưa có văn bản luật đi kèm.

Từ tháng 1/2017, chúng tôi đã tổ chức một hội thảo về condotel và đã có báo cáo tới các Bộ, ban ngành. Theo sự trao đổi của chúng tôi với các doanh nghiệp, quan chức, chúng tôi mong muốn có một quan điểm rõ ràng về condotel. Đầu tiên là condotel không có trong luật nhưng gần đây đã có thuật ngữ căn hộ du lịch, được quy định trong Luật Du lịch. Biệt thự nghỉ dưỡng cũng đã được quy định. Theo trao đổi với các quan chức, chúng ta không cần bổ sung thêm vào luật vì đã được quy định, là hàng hoá. Điểm vướng mắc nhất hiện nay là cấp theo thời hạn sử dụng đất lâu dài hay 50 năm, 70 năm.

Theo quan điểm của chúng tôi, condotel thường được xây dựng trên đất kinh doanh dịch vụ, tôi biết Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên Môi trường đang theo quan điểm là nếu nằm trong khu du lịch thì có thể cấp 50 năm và thêm 1 chu kỳ 50 năm nữa nếu được chấp nhận phê duyệt.

Thứ hai, thực tế ở Hà Nội, TP.HCM, Quảng Ninh, Đà Nẵng có những condotel được xây dựng trên đất ở thì đương nhiên cấp thời hạn sử dụng lâu dài như đất ở. Về quy hoạch, tôi ủng hộ phải có quy hoạch nhưng phải uyển chuyển, mang tính tích cực, quy hoạch tạo ra nhu cầu chứ không phải quy hoạch dựa trên nhu cầu. Chẳng hạn, Bình Định trước khi chưa có Tập đoàn FLC vào đầu tư thì chưa có khách du lịch đến nhiều. Khi Tập đoàn FLC đầu tư vào đây, Bình Định đã tạo ra nhu cầu cho khách du lịch và người dân.

Tính pháp lý của condotel cũng là nội dung chính của phiên thảo luận thứ 2 “Cơ sở pháp lý cho loại hình đầu tư Condotel”, điều phối bởi TS. Nguyễn Anh Tuấn - Tổng Biên tập Tạp chí Điện tử Diễn đàn Đầu tư BizLIVE và Nhà báo Minh Hường - Phó Giám đốc Trung tâm Tin tức VTV24.

Diễn giả: Ông Phan Chí Hiếu – Thứ trưởng Bộ Tư pháp; Ông Nguyễn Văn Tuấn – Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch - Bộ VHTTDL; Ông Lê Văn Lịch – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục quản lý đất đai - Bộ Tài nguyên và Môi trường; Ông Vũ Văn Phấn – Cục phó Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS, Bộ Xây dựng; Ông Phan Cao Thắng – Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Bình Định; Ông Nguyễn Trần Nam – Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam; Ông Trịnh Văn Quyết – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FLC;  Ông Mauro Gasparotti - Giám đốc Savills Hotels Châu Á - Thái Bình Dương; Ông Đặng Hùng Võ – Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường.  

Các diễn giả tham gia phiên thảo luận thứ 2 về pháp lý cho Condotel

MC Ngọc Trinh: Là một chuyên gia phát triển thị trường BĐS, đối với sự phát triển mạnh hiện nay của thị trường condotel, ông có lưu ý gì hay không, thưa ông Robert Merrigan, Giám đốc khu vực, Công ty JLL?

Ông Robert Merrigan - Giám đốc Jones Lang Lasalle Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương công ty JLL: Một điểm minh chứng cho sự phát triển của thị trường này đó là nhà đầu tư đã cam kết được lợi nhuận với người mua. Điều này đã góp phần định hướng, hấp dẫn người mua vào thị trường này.

MC Ngọc Trinh: Nguồn cung của condotel đang chiếm 56% cao hơn nguồn cung phòng khách sạn, resort chỉ 40%. Vậy ông có thấy nó bất thường không?

Ông Robert Merrigan: Tôi nghĩ điều này sẽ theo định hướng phát triển du lịch của Việt Nam. Ở Việt Nam đang có sự phát triển mảng khách sạn và resort. Condotel lại có sự phát triển song song với mảng trên và Việt Nam là nước đầu tiên tôi thấy điều này, khác hẳn Malaysia hay Indonesia. Tôi không nghĩ rằng nó tốt hay xấu nhưng là nước tiên phong thì tôi tin rằng Việt Nam sẽ sớm rút được bài học rằng mình đã làm đúng hay sai.

MC Ngọc Trinh: Vậy các Bộ, ngành phối hợp như thế nào để condotel được phát triển thuận lợi nhất?

Ông Vũ Văn Phấn - Cục phó Cục Quản lý Nhà và Thị trường Bất động sản: Thị trường vài năm trở lại đây phát triển mạnh condotel. Bộ Xây dựng đã phối hợp với Bộ Tài nguyên và môi trường, Bộ Kế hoạch và đầu tư, và Bộ Văn hóa thể thao và du lịch. Chúng tôi cũng tham khảo ý kiến các chuyên gia Đặng Hùng Võ, ông Nguyễn Trần Nam – Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam… để các vướng mắc trong thị trường condotel được gỡ tốt hơn. Vì trong quá trình đầu tư, kinh doanh condotel liên quan đến các Bộ ngành, chúng tôi đã và sẽ phối hợp để giải quyết các vấn đề về phát triển condotel. Chúng tôi đang trình Thủ tướng về vấn đề này.

Ông Vũ Văn Thanh - Vụ trưởng Vụ khách sạn, Bộ VHTT&DL: Vấn đề quan trọng nhất là cần sớm xây dựng văn bản pháp luật đầy đủ để điều chỉnh liên quan đến loại hình này. Chúng tôi, Bộ VHTT&DL sẽ tham gia với 3 góc độ. Thứ nhất, chúng tôi sẽ kết hợp cùng với Bộ, ngành liên quan xây dựng các văn bản pháp luật đầy đủ liên quan đến condotel. Thứ hai, đưa ra dự báo về xu hướng, quy mô khách trên phạm vi cả nước và các địa bàn trọng điểm để có sự phát triển hài hoà bền vững cho condotel. Thứ ba, đề xuất tiêu chuẩn xếp hạng condotel để đảm bảo đúng theo hệ thống lưu trú của ngành du lịch.

Ông Vũ Văn Phấn - Cục phó Cục Quản lý Nhà và Thị trường Bất động sản: Chúng tôi giúp lãnh đạo Bộ, Chính phủ tham vấn về thị trường. Condotel là sản phẩm đã được luật điều tiết.

Ông Vũ Văn Phấn - Cục phó Cục Quản lý Nhà và Thị trường Bất động sản

Giải pháp trong luật kinh doanh bất động sản yêu cầu các địa phương khi đầu tư các loại hình bất động sản, kể cả nhà đất, nhà ở, yêu cầu các thành phố, địa phương xây dựng kế hoạch phát triển. Khi xây dựng kế hoạch, tỉnh đã phải nghiên cứu, xác định nhu cầu. Khi chúng ta tính trên bình diện chung thì khách du lịch đến sẽ cần nơi để lưu trú. Nếu so sánh cơ sở du lịch hiện nay với khách du lịch vào thì đang thiếu. Nhưng chúng ta phải biết khách du lịch đến từng địa phương khác nhau.

Ông Nguyễn Văn Tuấn - Tổng cục trưởng Tổng cục du lịch, Bộ Văn hóa, thể thao & du lịch: Chúng ta đã chứng kiến hơn 2 năm (từ 2016 – tháng 2/2018) về sự bùng nổ khách du lịch đến Việt Nam. Nếu năm nay Việt Nam đón hơn 16 triệu lượt khách quốc tế thì nhu cầu về nghỉ dưỡng sẽ tăng rất cao. Cùng với đó, khách du lịch trong nước cũng gia tăng tương tự, vì tầng lớp trung lưu đang tăng lên.

Cả 2 xu hướng này tạo ra sự bùng nổ về nhu cầu căn hộ nghỉ dưỡng. Condotel sẽ đáp ứng nhu cầu tăng trưởng “nóng” về du lịch. Cùng với việc tăng trưởng về căn hộ du lịch, condotel, các loại hình khác như biệt thự và các khách sạn truyền thống đang gia tăng nhanh để đáp ứng nhu cầu khách du lịch quốc tế và nội địa. Theo chúng tôi, trên cả nước số lượng condotel chưa phải nhiều, nhưng tại một số địa phương lại có tình trạng tăng nóng condotel.

Ông Nguyễn Văn Tuấn - Tổng cục trưởng Tổng cục du lịch, Bộ Văn hóa, thể thao & du lịch

Hiện nay, nóng nhất là Đà Nẵng, với hơn 4 triệu khách nội địa đến du lịch, hiện tại đây có trên 30.000 phòng, nhưng chỉ có 4.000 phòng đủ tiêu chuẩn từ 4 đến 5 sao. Một điểm đến là Nha Trang có tình trạng trung tâm thành phố thiếu khách sạn, thiếu condotel. Còn khu vực Bãi Dài, Cam Ranh thì có xu hướng dư thừa.

Theo tôi, việc hoạch định chiến lược là cực kỳ quan trọng. Mỗi điểm đến có một ngưỡng chịu tải. Điểm đến phải có sức chịu tải phù hợp. Từ nay đến 2020, dự kiến Đà Nẵng tăng 13.000-15.000 sản phẩm condotel. Vấn đề đặt ra là, khách du lịch được dự báo tăng hơn 2 lần so với mức tăng năm 2017. Điều này là không thể vì nếu muốn lượng khách du lịch đến Đà Nẵng bùng nổ thể còn phụ thuộc vào cân bằng hạ tầng và quảng bá xúc tiến về du lịch của thành phố. Phú Quốc cũng đang diễn ra tình trạng dư thừa condotel. Trên phạm vi cả nước, việc hoạch định condotel là quan trọng nếu không mất cân đối sẽ xảy ra, vì số lượng khách quốc tế phải phù hợp với hạ tầng.

Khách du lịch và từng địa phương khác nhau, nên phải tính toán, xây dựng được kế hoạch thì mới đảm bảo cung cầu, tránh được việc thừa thiếu hay tăng trưởng quá “nóng”.

MC Ngọc Trinh: Vì sao tỉnh Quảng Ninh lại muốn thu hút đầu tư condotel về tỉnh mình?

Ông Nguyễn Mạnh Cường – Giám đốc sở xây dựng tỉnh Quảng Ninh: Quảng Ninh chúng tôi xác định là một trung tâm du lịch nên kỳ vọng vào condotel rất nhiều. Đó là một sản phẩm mới của thị trường bất động sản (BĐS), là sản phẩm mới của thị trường du lịch.

Du khách tới Quảng Ninh hôm nay ở một căn hộ condotel này, hôm sau ở một căn hộ condotel khác sẽ tạo cảm giác mới. Đối với Quảng Ninh, phát triển condotel sẽ thu hút rất nhiều nhà đầu tư thứ cấp sẽ đến với tỉnh do nhu cầu du lịch rất lớn. Ngoài ra, nếu phát triển condotel sẽ tạo cho Quảng Ninh một diện mạo mới, đồng thời tạo công ăn việc làm lớn cho địa phương, cả lao động chất lượng cao và lao động phổ thông. Bên cạnh đó, việc phát triển condotel còn tạo ra tư duy mới cho quản lý thị trường bất động sản mới, sản phẩm du lịch mới.

Ông Nguyễn Mạnh Cường – Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ninh

Ngoài ra, nếu phát triển condotel sẽ tạo cho Quảng Ninh một diện mạo mới, đồng thời tạo công ăn việc làm lớn cho địa phương, cả lao động chất lượng cao và lao động phổ thông. Bên cạnh đó, việc phát triển condotel còn tạo ra tư duy mới cho quản lý thị trường bất động sản mới, sản phẩm du lịch mới.

Ông Nguyễn Văn Tuấn - Tổng cục trưởng Tổng cục du lịch, Bộ VHTT&DL; ông Vũ Văn Phấn - Cục phó Cục Quản lý Nhà và Thị trường Bất động sản; ông Nguyễn Mạnh Cường – Giám đốc sở xây dựng tỉnh Quảng Ninh; ông Robert Merrigan - Giám đốc Jones Lang Lasalle Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương công ty JLL; ông Nguyễn Mạnh Hà - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam tham gia thảo luận về chủ đề "Sự bùng nổ của condotel, các sản phẩm bất động sản mới và tác động đến kinh tế Việt Nam".

Theo ông Nguyễn Mạnh Hà - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, năm 2017 có khoảng 23.000 condotel và biệt thự nghỉ dưỡng được bán ra thị trường. Trong năm 2017 số lượng giao dịch thành công chiếm 65 đến 70% khối lượng chào bán.

Câu hỏi đặt ra tại sao bất động sản nghỉ dưỡng lại thu hút đầu tư? Trả lời câu hỏi này, ông Nguyễn Mạnh Hà đã đưa ra các nguyên nhân chính.

"Thứ nhất, nhu cầu nghỉ dưỡng đang tăng rất cao trong thời gian qua. Khách du lịch nước ngoài đến Việt Nam tăng 30%/năm. Ở trong nước, đời sống người dân tăng cao, nhu cầu về nghỉ dưỡng cũng tăng lên, có khoảng 60-70 triệu lượt người đi du lịch hằng năm. Việc đặt khách sạn khó khăn, nên nhu cầu cho phòng ở tiện nghi sẽ tăng lên. Thứ hai, chính sách của Nhà nước từ Trung ương đến địa phương, đặc biệt là các địa phương tạo điều kiện cho phân khúc condotel phát triển, vì các địa phương nhận thấy được lợi ích của việc đầu tư vào phân khúc này đang ngày càng phát triển".

 

Ông Nguyễn Văn Sinh, Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho biết từ năm 2015 đến nay, các địa phương ven biển cho phép nhiều doanh nghiệp đầu tư dự án du lịch nghỉ dưỡng trong có công trình condotel. Số lượng phòng khách sạn, biệt thực và căn hộ đưa vào kinh doanh có hiệu quả, được xã hội ghi nhận, đáp ứng nhu cầu người dân. Đây là loại hình mới, pháp luật chưa ghi nhận cụ thể ở Luật Bất động sản, Luật Đầu tư, Luật Nhà ở,... Do đó, việc triển khai thực hiện các dự án condotel trong thời gian qua chưa thật thuận lợi, cho cả địa phương trong việc kêu gọi đầu tư, cho nhà đầu tư dự án trong việc kinh doanh và bán sản phẩm.

Ông Nguyễn Văn Sinh, Thứ trưởng Bộ Xây dựng phát biểu tại Hội thảo

Nói về một số nội dung còn vướng mắc đối với mô hình condotel, Thứ trưởng Bộ Xây dựng phân tích, thứ nhất là việc áp dụng tính toán chỉ tiêu kiến trúc kỹ thuật công trình có căn hộ condel hiện chưa rõ ràng.Vấn đề thứ hai là chỉ tiêu dân số đối với các công trình condotel. Hiện mới có chỉ tiêu dân số với khu vực nhà ở, chưa có đối với condotel nên nếu không có quy định bổ sung sẽ ảnh hưởng tới chỉ tiêu dân số địa phương.

Thứ ba, về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đất thương mại dịch vụ có thời hạn là 50 năm nhưng hiện vẫn chưa có quy định cụ thể liên quan đến condotel, là đất thương mại dịch vụ hay đất ở. Hiện các doanh nghiệp đang khuyến nghị là nên cấp theo diện đất ở lâu dài.

Thứ tư, các quy định liên quan đến kinh doanh mua bán chuyển nhượng chưa rõ ràng, với điều kiện bán sản phẩm hình thành trong tương lai, bảo lãnh cho thuê mua và đặc biệt là quy định bán căn hộ cho người nước ngoài...

Thứ năm, về quản lý condotel, loại hình bất động sản này có cơ chế vận hành khác với chung cư. Nếu như chung cư có ban quản lý thì đối với condotel, chủ đầu tư có thể tự vận hành hoặc thuê đơn vị vận hành riêng.

Thứ sáu, đất đai liên quan đến condotel chưa có quy định sử dụng. Ông Nguyễn Văn Sinh kỳ vọng những vấn đề trên sẽ được làm sáng tỏ tại hội thảo.

Phát biểu tại Hội thảo, ông Lê Quang Minh – Giám đốc Trung tâm tin tức VTV24 nhận định Condotel đã trở thành một đề tài rất “nóng” trong thời gian gần đây, đồng thời thông qua hội thảo, VTV24 mong muốn trở thành một kênh trung gian giữa thị trường với các nhà quản lý'.

"Tại hội thảo Trung tâm Tin tức VTV24 và BizLIVE tổ chức hồi đầu tháng 1/2018 tại Sầm Sơn, chúng tôi nhận được rất nhiều sự quan tâm của các diễn giả và nhà đầu tư. Những sản phẩm mới như officetel, hometel, condotel tạo ra sự đa dạng của thị trường bất động sản (BĐS). Khi chúng ta ngồi đây, pháp luật đã phát triển đến mức tất cả người dân có thể kinh doanh những gì pháp luật không cấm. Tuy nhiên, không cấm nhưng quản lý thế nào? Người dân, nhà đầu tư và chủ đầu tư đang chờ những hướng dẫn từ các cơ quan quản lý từ Trung ương đến địa phương", nhà báo Quang Minh cho biết.