Thực trạng mất răng ở người lớn tuổi

"Cái răng, cái tóc là góc con người" – câu nói quen thuộc của cha ông cho thấy tầm quan trọng của sức khỏe răng miệng đối với đời sống. Tuy nhiên, khi tuổi tác ngày càng cao, tình trạng rụng tóc, yếu răng, mất răng trở thành vấn đề khó tránh khỏi.

Theo nhiều nghiên cứu, ở Việt Nam, đặc biệt là nhóm người cao tuổi, đang đối mặt với nhiều bệnh lý răng miệng. Số liệu cho thấy chỉ khoảng 48% người lớn tuổi duy trì thói quen đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày, trong khi có tới 89% vẫn còn sâu răng chưa được điều trị. Trung bình, mỗi người cao tuổi có 14 răng bị sâu, mất hoặc đã trám, trong đó phần lớn là răng sâu và răng mất. Đáng lo ngại, khoảng 32% người trên 65 tuổi đã mất hoàn toàn răng tự nhiên.

Dù phổ biến, nhưng sức khỏe răng miệng ở nhóm đối tượng này vẫn chưa được quan tâm đúng mức, dẫn đến nhiều hệ lụy lâu dài.

Tác hại của việc mất răng lâu năm

Mất răng ở người lớn tuổi không chỉ làm giảm chức năng nhai mà còn tạo ra một loạt hệ lụy kéo dài. Khi khả năng nghiền nát thức ăn suy giảm, dạ dày và hệ tiêu hóa phải làm việc nhiều hơn, dễ dẫn đến viêm loét dạ dày, rối loạn tiêu hóa hoặc táo bón. Về lâu dài, việc hấp thụ dinh dưỡng kém có thể khiến cơ thể suy nhược, giảm sức đề kháng và làm trầm trọng hơn các bệnh mạn tính sẵn có.

Mất răng cũng kéo theo sự biến đổi về cấu trúc xương hàm và khuôn mặt. Tiêu xương tại vị trí răng mất khiến gương mặt hóp lại, da chảy xệ, làm người cao tuổi trông già hơn so với tuổi thật. Điều này không chỉ ảnh hưởng tới ngoại hình mà còn tác động đến tâm lý, khiến họ thiếu tự tin trong giao tiếp và sinh hoạt hàng ngày.

Ngoài ra, tình trạng này còn liên quan đến sức khỏe toàn thân. Theo bác sĩ Nguyễn Hoàng Dương - Nha khoa Lạc Việt Intech cho biết, có nhiều nghiên cứu chỉ ra mối liên hệ giữa bệnh răng miệng và các bệnh tim mạch, tiểu đường hoặc viêm nhiễm kéo dài. Và mất răng không chỉ là một vấn đề thẩm mỹ hay chức năng nhai, mà còn là yếu tố nguy cơ đối với sức khỏe tổng thể của người cao tuổi.

Tại sao người lớn tuổi trì hoãn việc trồng răng?

Dù mất răng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng sống, nhiều người cao tuổi vẫn có xu hướng trì hoãn hoặc chấp nhận sống chung với tình trạng này.

Trong chương trình Mỗi ngày một niềm vui phát sóng ngày 3/9, bác sĩ Nguyễn Hoàng Dương -người có nhiều năm kinh nghiệm trong điều trị nha khoa cho người lớn tuổi chia sẻ rằng, thực tế không ai muốn mang "căn bệnh mất răng" trong người. Tuy nhiên, tâm lý ngại ngần khiến nhiều người ít khi chủ động tìm đến nha sĩ.

Nguyên nhân đầu tiên là nỗi sợ đau. Phần lớn người cao tuổi lo lắng việc trồng răng hay can thiệp nha khoa sẽ gây đau đớn. Tuy nhiên hiện nay, với sự phát triển của công nghệ, kỹ thuật số, cảm giác này đã được kiểm soát hiệu quả. Ngoài ra, những bệnh lý nền cũng khiến họ e ngại, sợ rằng quá trình điều trị có thể ảnh hưởng đến sức khỏe chung.

Một yếu tố quan trọng khác là tài chính. Khi đã nghỉ hưu, thu nhập hạn chế và phần lớn phụ thuộc vào con cái, nhiều người cao tuổi dù mong muốn điều trị nhưng vẫn e dè, sợ trở thành gánh nặng cho gia đình. Chính vì vậy, không ít người đành chấp nhận sống chung với mất răng thay vì chủ động phục hồi.

Dự phòng và phục hồi mất răng cho người lớn tuổi

Dù tồn tại nhiều rào cản, song hiện nay nha khoa hiện đại đã mang đến những giải pháp phục hồi và dự phòng hiệu quả cho người cao tuổi.

Để dự phòng mất răng, cách đơn giản và hiệu quả nhất chính là vệ sinh răng miệng hàng ngày. Người cao tuổi chỉ cần duy trì thói quen đánh răng sáng và tối với bàn chải lông mềm, kem đánh răng thông thường. Bên cạnh đó, định kỳ 3–6 tháng nên đến phòng khám nha khoa để lấy cao răng, làm sạch mảng bám và vi khuẩn - nguyên nhân trực tiếp dẫn đến các bệnh lý răng miệng.

Trong trường hợp không may đã bị mất răng, việc thăm khám và điều trị sớm là vô cùng quan trọng. Theo bác sĩ Nguyễn Hoàng Dương, "thời điểm vàng" để phục hồi răng mất là khoảng 3–6 tháng sau khi răng rụng. Hiện nay, giải pháp tối ưu được khuyến nghị là trồng răng Implant. Đây là kỹ thuật đặt một chân răng nhân tạo vào xương hàm, sau đó phục hình răng sứ bên trên, giúp tái tạo gần như hoàn chỉnh chức năng và thẩm mỹ của răng thật.

Nhờ ứng dụng công nghệ như máng hướng dẫn phẫu thuật Guideline hay hệ thống robot định vị, quá trình đặt Implant hiện nay trở nên nhẹ nhàng, chính xác, hầu như không gây đau hay sưng kéo dài. Tuy nhiên, để đạt được kết quả phục hồi an toàn, bền vững, thẩm mỹ, yếu tố then chốt không chỉ nằm ở công nghệ, kỹ thuật mà còn ở tay nghề bác sĩ và vật liệu điều trị. Chỉ khi hội tụ đủ ba yếu tố" bác sĩ giàu kinh nghiệm và công nghệ hiện đại, vật liệu chính hãng, chất lượng, quá trình điều trị mới thật sự đem lại hiệu quả lâu dài.

Như vậy, mất răng ở người lớn tuổi không chỉ là dấu hiệu của tuổi tác, mà còn là "căn bệnh thầm lặng" ảnh hưởng sâu rộng tới sức khỏe và tinh thần. Việc dự phòng, thăm khám định kỳ và chủ động phục hồi bằng các giải pháp nha khoa hiện đại sẽ giúp người cao tuổi duy trì khả năng ăn nhai, nâng cao chất lượng sống và giữ trọn nụ cười khỏe mạnh.