Mẫu bệnh phẩm của bệnh nhân.
Trường hợp được ghi nhận là bệnh nhân P.Q.T, nam, 21 tuổi, có tiền sử đi ngoài phân lỏng sau ăn, phân máu đỏ tươi 4–5 lần/ngày từ tháng 12/2024. Anh đã nội soi trực tràng tại một bệnh viện khác, được chẩn đoán viêm trực tràng và điều trị bằng thuốc nhưng không thuyên giảm. Gần đây, tình trạng đau bụng tăng lên, phân lỏng lẫn máu tái diễn, kèm theo sụt cân 3kg, mệt mỏi và chán ăn nên bệnh nhân đến Trung tâm Tiêu hóa Medlatec kiểm tra.
Tại đây, bác sĩ Nguyễn Thị Thanh Ngát chỉ định làm xét nghiệm huyết học, sinh hóa, nội soi đại trực tràng và lấy mẫu sinh thiết tại 5 vị trí. Kết quả cho thấy bệnh nhân bị thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc; nội soi ghi nhận niêm mạc đại tràng phù nề sung huyết mạnh, mất mạng lưới mạch máu, dễ chảy máu khi chạm đèn. Kết quả giải phẫu bệnh phù hợp với bệnh lý ruột viêm mạn tính, cụ thể là viêm loét đại trực tràng chảy máu E3 mức độ trung bình.
Sau điều trị, bệnh nhân đã ổn định, đi ngoài phân vàng thành khuôn, ngày 1 lần, không còn các triệu chứng bất thường trước đó.
Viêm loét đại tràng là bệnh mạn tính, có tính chất tự miễn, gây tổn thương lan tỏa lớp niêm mạc và dưới niêm mạc đại trực tràng. Nếu không được kiểm soát tốt, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như thủng, xuất huyết tiêu hóa, phình giãn đại tràng hoặc ung thư.
Triệu chứng hay gặp bao gồm: đi ngoài phân máu, đau bụng quặn, tiêu chảy kéo dài, mót rặn, đại tiện về đêm, sụt cân, sốt, thiếu máu. Ngoài ra còn có biểu hiện ngoài ống tiêu hóa như đau khớp, viêm mắt, phát ban da… Các triệu chứng dễ bị nhầm với bệnh Crohn, ung thư đại tràng hoặc hội chứng ruột kích thích.
Để chẩn đoán chính xác, bác sĩ cần kết hợp giữa triệu chứng lâm sàng, xét nghiệm máu, phân, nội soi đại trực tràng và mô bệnh học. Trong nội soi, thường thấy niêm mạc xung huyết, dễ chảy máu, loét nông hoặc sâu; tổn thương liên tục từ trực tràng đến đại tràng.
Điều trị hướng đến lui bệnh lâm sàng và lành niêm mạc, cải thiện chất lượng sống. Bệnh nhân cần tuân thủ đúng phác đồ, không tự ý dùng thuốc và tái khám định kỳ.
Chế độ ăn và sinh hoạt cũng ảnh hưởng đến bệnh. Người bệnh cần hạn chế đồ cay, béo, kích thích khi bệnh bùng phát; bổ sung dinh dưỡng cân đối khi ổn định. Giữ lối sống lành mạnh, ngủ đủ, vận động đều đặn và giảm stress sẽ hỗ trợ kiểm soát bệnh tốt hơn.