Tác hại khôn lường của giun sán đối với trẻ em

Nhiễm giun sán không chỉ gây ra những triệu chứng khó chịu như rối loạn tiêu hóa, đau bụng âm ỉ, tiêu chảy hay táo bón, mà còn dẫn đến thiếu máu, suy dinh dưỡng, khiến trẻ gầy yếu, xanh xao và chậm lớn do giun "ăn cắp" chất dinh dưỡng. Nghiêm trọng hơn, giun sán còn ảnh hưởng đến sự phát triển cả về trí tuệ và tinh thần, làm giảm khả năng tập trung và học tập kém hiệu quả. Thậm chí, chúng có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như tắc ruột do giun quá nhiều, giun chui vào ruột thừa gây viêm, giun chui ống mật gây đau đớn dữ dội, và trong trường hợp nặng, có thể dẫn đến tử vong.

Vì vậy, tẩy giun định kỳ 2 lần mỗi năm là một biện pháp đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả, được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Bộ Y tế Việt Nam khuyến nghị để bảo vệ sức khỏe cho thế hệ tương lai.

Giun sán lây nhiễm như thế nào?

Giun sán khi ký sinh trong đường ruột của con người, chúng "ăn cắp" chất dinh dưỡng và gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. Ở trẻ em, các loại giun phổ biến thường gặp bao gồm giun đũa, giun tóc, giun móc/mỏ và giun kim. Các con đường lây nhiễm chủ yếu bao gồm:

Vệ sinh cá nhân kém: Trẻ em thường xuyên chơi đùa với đất cát, chạm vào các bề mặt bẩn, hoặc không rửa tay sạch sẽ trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, tạo điều kiện cho trứng giun dễ dàng đi vào miệng.

Thực phẩm và nước uống không đảm bảo vệ sinh: Việc ăn rau sống, trái cây chưa rửa sạch, uống nước chưa đun sôi, hoặc ăn các loại thực phẩm tươi sống bị nhiễm trứng giun đều là con đường lây nhiễm phổ biến.

Môi trường sống ô nhiễm: Trứng giun có thể tồn tại trong đất, nước thải, và lây lan qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp, đặc biệt khi trẻ đi chân đất hoặc ngồi trực tiếp trên đất.

Lịch tẩy giun định kỳ cho trẻ theo khuyến nghị

Để phòng ngừa giun sán, ba mẹ cần tẩy giun định kỳ cho con theo độ tuổi. Đối với trẻ từ 12 tháng đến dưới 2 tuổi, liều dùng khuyến nghị là 1 viên Albendazole 200mg hoặc Mebendazole 500mg. Còn với trẻ từ 2 tuổi trở lên, liều dùng là 1 viên Albendazole 400mg hoặc Mebendazole 500mg.

Cách sử dụng thuốc tẩy giun hiệu quả

Cha mẹ nên cho trẻ uống thuốc tẩy giun sau khi ăn, vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày. Với trẻ nhỏ, có thể nghiền thuốc trộn với một chút nước rồi cho uống. Với trẻ lớn hơn, có thể nhai thuốc và uống thêm nước lọc để giúp thuốc ngấm đều.

Những trường hợp không nên tẩy giun cho trẻ

Để đảm bảo an toàn, không nên tẩy giun khi trẻ dưới 12 tháng tuổi, hoặc khi trẻ đang bị sốt cao trên 38.5⁰C hay đang mắc bệnh nặng. Ngoài ra, cần hoãn tẩy giun nếu trẻ mắc các bệnh mãn tính như suy gan, suy thận, suy tim hoặc hen suyễn cấp, hoặc nếu trẻ bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào của thuốc tẩy giun.

Phòng chống giun sán bằng những thói quen có lợi cho trẻ

Bên cạnh việc tẩy giun định kỳ, việc duy trì các thói quen vệ sinh tốt hàng ngày là vô cùng quan trọng để ngăn chặn trứng giun xâm nhập và phát triển:

Vệ sinh cá nhân: Hãy luôn rửa tay bằng xà phòng đúng cách trước khi ăn, sau khi chơi, đi vệ sinh hoặc tiếp xúc với đất. Việc này giúp loại bỏ trứng giun và mầm bệnh bám trên tay, ngăn không cho chúng đi vào cơ thể qua đường miệng. Đồng thời, giữ móng tay sạch, cắt ngắn và không mút tay. Móng tay dài là nơi trú ngụ lý tưởng cho trứng giun, và thói quen mút tay sẽ trực tiếp đưa trứng giun vào đường tiêu hóa của trẻ. Luôn đi giày dép khi ra ngoài và tránh ngồi trực tiếp trên đất. Một số loại giun như giun móc có thể xâm nhập vào cơ thể qua da khi tiếp xúc trực tiếp với đất bị ô nhiễm.

Vệ sinh môi trường: Cần sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh để ngăn chất thải phát tán trứng giun ra môi trường. Phân người là nguồn chứa trứng giun dồi dào, việc xử lý không đúng cách sẽ làm lây lan mầm bệnh. Không dùng phân tươi bón rau. Trứng giun có thể bám vào rau củ quả và lây nhiễm khi chúng ta ăn phải. Không phóng uế bừa bãi và giữ trường lớp, nhà cửa luôn sạch sẽ để hạn chế nguy cơ nhiễm bệnh. Môi trường sạch sẽ giúp giảm thiểu sự tồn tại và lây lan của trứng giun trong không khí và trên các bề mặt.

Ăn uống hợp vệ sinh: Hãy luôn ăn chín, uống nước đã được đun sôi. Nhiệt độ cao khi nấu chín sẽ tiêu diệt trứng giun và các mầm bệnh khác có trong thực phẩm. Rau sống, trái cây phải được rửa thật sạch dưới vòi nước chảy, ngâm nước muối hoặc dung dịch sát khuẩn trước khi ăn. Điều này giúp loại bỏ trứng giun bám trên bề mặt thực phẩm.

Hướng dẫn rửa tay thường quy 6 bước của Bộ Y tế

Bước 1: Làm ướt hai lòng bàn tay bằng nước. Lấy xà phòng và chà hai lòng bàn tay vào nhau.

Bước 2: Chà lòng bàn tay này lên mu và kẽ ngoài các ngón tay của bàn tay kia và ngược lại.

Bước 3: Chà hai lòng bàn tay vào nhau, miết mạnh các kẽ trong ngón tay.

Bước 4: Chà mặt ngoài các ngón tay của bàn tay này vào lòng bàn tay kia.

Bước 5: Dùng bàn tay này xoay ngón cái của bàn tay kia và ngược lại.

Bước 6: Xoay các đầu ngón tay này vào lòng bàn tay kia và ngược lại.

Rửa sạch tay dưới vòi nước chảy đến cổ tay và làm khô tay. Thời gian rửa tay 30 giây, các bước 2, 3, 4, 5 làm đi làm lại tối thiểu 5 lần.

Tẩy giun định kỳ là việc làm nhỏ nhưng mang lại lợi ích lớn. Đó không chỉ là cách phòng bệnh hiệu quả, mà còn là cách để trẻ hấp thu dinh dưỡng tốt hơn, phát triển khỏe mạnh, học tập tốt hơn. Phụ huynh hãy đưa trẻ đi tẩy giun 2 lần/năm và duy trì thói quen vệ sinh tốt mỗi ngày. Cùng chung tay vì một thế hệ trẻ em Việt Nam khỏe mạnh, thông minh và phát triển toàn diện!