Gần 50% tỷ lệ trẻ được tiêm chủng giảm so với cùng kỳ năm 2020, trì hoãn tiêm chủng do dịch COVID-19 khiến nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm khác như viêm màng não, sởi, cúm, bạch hầu, viêm phổi do phế cầu... có nguy cơ bùng phát thành dịch.

Unicef cảnh báo, khoảng 37% quốc gia trên thế giới bị gián đoạn dịch vụ tiêm chủng thường xuyên. 60 chiến dịch tiêm chủng đại trà đang bị hoãn lại ở 50 quốc gia do ảnh hưởng của dịch COVID-19. Điều này đồng nghĩa với việc, có khoảng 228 triệu người, chủ yếu là trẻ em - đối tượng có hệ miễn dịch non nớt, có nguy cơ mắc các bệnh như sởi, sốt vàng da và bại liệt.

"Dịch COVID-19 bùng phát mạnh khiến mọi người tập trung sự chú ý và mong ngóng được tiêm vaccine phòng bệnh. Trong khi đó, nhiều bệnh truyền nhiễm đã từng là đại dịch toàn cầu nay có vaccine phòng bệnh hiệu quả và an toàn thì lại bị bỏ qua, lãng quên hoặc thậm chí từ chối. Việc tiêm chủng các loại vaccine sởi, quai bị, rubella, bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan siêu vi B, viêm màng não, viêm não… là rất cần thiết để bảo vệ sức khỏe cho trẻ em và người lớn trong thời điểm này", bác sĩ Bạch Thị Chính - Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC chia sẻ.

Trì hoãn tiêm chủng làm gia tăng số trẻ nhập viện, trong đó phần lớn chưa được tiêm vaccine phòng bệnh (Ảnh: BVĐK Tâm Anh TP Hồ Chí Minh)

Đừng vì đại dịch mà trì hoãn tiêm chủng!

Tại Việt Nam, đại diện VNVC - Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn cho biết, tỷ lệ tiêm chủng từ đầu năm 2021 giảm gần 50% so với năm 2020, điều này làm tăng nguy cơ bùng phát nhiều dịch bệnh nguy hiểm. Không chỉ vậy, những đối tượng không có sự bảo vệ của vaccine cơ bản cũng dễ mắc nhiều bệnh hơn, trong đó có COVID-19.

Theo thống kê của Bộ Y tế, số lượng các ca bệnh viêm màng não, sởi, dại, tay chân miệng… có xu hướng tăng mạnh từ đầu năm tới nay. Chỉ trong vòng 4 tháng đầu năm, cả nước ghi nhận khoảng 150 trường hợp mắc viêm não do virus, trong đó 1 trường hợp tử vong. So với cùng kỳ năm ngoái, số ca mắc viêm màng não mô cầu tăng 200%, ca mắc tay chân miệng tăng 4,3 lần, trong đó có 4 trường hợp tử vong.

Bác sĩ Trương Hữu Khanh, nguyên Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng I TP.HCM chia sẻ: "Đã có trẻ trì hoãn chích ngừa, thậm chí trì hoãn khám bệnh vì lo lắng COVID-19 khiến bệnh trở nặng. Phụ huynh hạn chế ra đường khi không cần thiết là đúng, nhưng an toàn cho trẻ rất quan trọng, nên cho trẻ đi chích ngừa đúng lịch, đi khám bệnh khi cần thiết. Các bệnh viện nhi hiện nay vẫn hoạt động, phụ huynh cho trẻ đi khám không nên đi nhiều người, mang nón che giọt bắn và tuân thủ nguyên tắc 5K như mang khẩu trang, khai báo y tế,...".

Các chuyên gia khuyến cáo phụ huynh đừng vì lo sợ COVID-19 mà bỏ qua ‘thời gian vàng’ tiêm chủng vaccine cần thiết cho chính mình và trẻ nhỏ. Trẻ 2 - 3 - 4 tháng tuổi cần uống Rotavirus, tiêm vaccine phòng phế cầu khuẩn và các vaccine kết hợp để phòng các bệnh ho gà, bạch hầu, uốn ván, bại liệt, viêm gan B và các bệnh do Haemophilus influenzae tuýp B (Hib) gây ra như viêm phổi, viêm màng não mủ. Trẻ lớn cần tiêm nhắc các loại vaccine phòng bệnh viêm não mô cầu, viêm não Nhật Bản…

"Với phụ nữ trước khi mang thai lần đầu, nên tiến hành tiêm vaccine sởi - quai bị - rubella, thủy đậu, cúm, viêm gan B…  để đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh, tránh nguy cơ trẻ bị dị tật bẩm sinh, thai chết lưu, sảy thai, sinh non… Đối tượng người cao tuổi nên được tiêm vaccine cúm hàng năm, vaccine phòng viêm phổi do phế cầu, thủy đậu, ho gà - bạch hầu - uốn ván…", bác sĩ Trương Hữu Khanh cho biết thêm.

Trong tình hình dịch COVID-19, trẻ em và người lớn vẫn cần tiêm các loại vaccine phòng bệnh truyền nhiễm nguy hiểm khác (Ảnh: VNVC).

Cơn bão thông tin về tiêm vaccine phòng COVID-19

Trong thời điểm hiện tại, các thông tin về tiêm vaccine phòng COVID-19 luôn là "điểm nóng" được nhiều người quan tâm, đặc biệt là khi Chính phủ cho phép triển khai chiến dịch tiêm chủng thần tốc toàn TP Hồ Chí Minh từ ngày 19-25/6/2021.

Tuy nhiên, hiện nay dư luận vẫn còn nhiều câu hỏi lớn về chủ đề này: ai được tiêm vaccine phòng COVID-19, những loại vaccine COVID-19 có mặt tại Việt Nam và tính hiệu quả của chúng? Các tác dụng phụ có thể gặp sau khi tiêm vaccine COVID-19? Phụ nữ mang thai, phụ nữ đang cho con bú có tiêm được vaccine COVID-19? Trong đó, người dân đặc biệt quan tâm, thắc mắc các thông tin về vaccine AstraZeneca: mức độ an toàn của vaccine, việc vận chuyển và bảo quản từ nước ngoài tác động tới chất lượng của vaccine ra sao, chỉ định tiêm vaccine AstraZeneca…

Bên cạnh đó, rất nhiều người, đặc biệt là các bậc phụ huynh, đặt ra thắc mắc về việc duy trì tiêm chủng trong mùa dịch như: cần phải tiêm vaccine nào cho trẻ em và người lớn, trễ lịch tiêm vaccine phòng bệnh truyền nhiễm có nguy hiểm không, nếu trễ lịch thì nên tiêm tiếp hay tiêm lại từ đầu…

Chia sẻ về vấn đề tiêm vaccine COVID-19 và các loại vaccine khác trong mùa dịch, bác sĩ Bạch Thị Chính cho biết: "Việc tổ chức tiêm chủng thần tốc, phủ nhanh toàn thành phố, khắp cả nước là điều chúng ta hoàn toàn có thể tự tin làm được ngay khi chúng ta có đủ vaccine. Và trong thời điểm này, người dân cần tuân thủ quy định giãn cách của Chính phủ, nguyên tắc 5K và đặc biệt tiêm ngay vaccine phòng các bệnh truyền nhiễm khác như phế cầu, cúm, bạch hầu, ho gà… để đề phòng ‘bệnh chồng bệnh’ gây nhiều biến chứng nguy hiểm".

Với gần 60 kho lạnh đạt tiêu chuẩn GSP trên toàn quốc, 3 kho lạnh âm sâu tại Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng… Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng VNVC có thể lưu trữ và bảo quản số lượng lớn lên đến 180 triệu liều vaccine ở cùng một thời điểm, ngay cả các loại vaccine cần nhiệt độ bảo quản đặc biệt như vaccine Pfizer (yêu cầu bảo quản ở âm 70 độ C). Bên cạnh đó, hệ thống VNVC cũng chuẩn bị đầy đủ nguồn vaccine phòng bệnh truyền nhiễm khác cho trẻ em và người lớn với khả năng phục vụ 3 - 5 triệu lượt khách hàng/tháng.

Hệ thống kho lạnh của VNVC có thể bảo quản tại một thời điểm lên đến 180 triệu liều vaccine các loại, sẵn sàng đón số lượng lớn vaccine COVID-19 (Ảnh: VNVC).