Tuyến giáp là cơ quan nội tiết sản xuất hormone tham gia điều hòa chuyển hóa, kiểm soát thân nhiệt, nhịp tim, huyết áp và chức năng nhiều cơ quan trong cơ thể. Suy giáp là tình trạng tuyến giáp hoạt động kém, không sản xuất đủ hormone, khiến các hoạt động chuyển hóa bị chậm lại, gây ra nhiều rối loạn trên lâm sàng.

Theo thống kê tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương, suy giáp là một trong những bệnh lý nội tiết phổ biến nhất, đặc biệt gặp ở phụ nữ trung niên, người cao tuổi và phụ nữ sau sinh. Tuy nhiên, phần lớn các trường hợp đến khám khi bệnh đã diễn tiến lâu ngày.

Các biểu hiện lâm sàng điển hình gồm: mệt mỏi kéo dài, tăng cân không rõ nguyên nhân, lạnh tay chân, da khô, rụng tóc, phù mặt, trầm cảm, suy giảm trí nhớ và táo bón. Ở phụ nữ, suy giáp còn có thể gây rối loạn kinh nguyệt, giảm khả năng mang thai hoặc sảy thai liên tiếp.

"Do triệu chứng không đặc hiệu và dễ nhầm lẫn với các rối loạn khác, nhiều bệnh nhân chỉ được chẩn đoán khi bệnh đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống", bác sĩ chuyên khoa II Trần Thị Phương - Khoa Nội tiết, Bệnh viện Nội tiết Trung ương, cho biết.

Nguyên nhân gây suy giáp thường gặp nhất là viêm tuyến giáp Hashimoto - một bệnh lý tự miễn khiến tuyến giáp bị phá hủy dần theo thời gian. Ngoài ra, suy giáp có thể xuất hiện sau điều trị cường giáp bằng iod phóng xạ, sau phẫu thuật cắt tuyến giáp, do thiếu iod trong khẩu phần ăn kéo dài, hoặc tổn thương vùng dưới đồi - tuyến yên.

Để chẩn đoán, bác sĩ sẽ khám lâm sàng và chỉ định xét nghiệm định lượng hormone tuyến giáp như TSH, FT4, kết hợp siêu âm tuyến giáp để đánh giá cấu trúc và phát hiện các bất thường nếu có.

Việc điều trị suy giáp hiện nay chủ yếu dựa vào hormone giáp tổng hợp (levothyroxine) nhằm bổ sung lượng hormone thiếu hụt. Thuốc thường phải uống mỗi ngày và duy trì lâu dài, với liều lượng được điều chỉnh tùy theo đáp ứng của từng người bệnh.

"Bệnh nhân không nên tự ý thay đổi liều hoặc ngưng thuốc khi thấy đỡ triệu chứng, bởi việc này có thể gây rối loạn chuyển hóa, ảnh hưởng tim mạch và thần kinh", bác sĩ Phương lưu ý.

Tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương, nhiều bệnh nhân được chẩn đoán, điều trị và theo dõi định kỳ mỗi năm. Bệnh viện cũng triển khai các chương trình tầm soát bệnh lý tuyến giáp tại cộng đồng, giúp phát hiện sớm những trường hợp suy giáp tiềm ẩn, ngay cả khi chưa có biểu hiện rõ ràng.

Để phòng ngừa và kiểm soát bệnh hiệu quả, người dân - đặc biệt là phụ nữ trên 35 tuổi hoặc có tiền sử bệnh tuyến giáp nên:

Khám sức khỏe định kỳ, xét nghiệm hormone tuyến giáp nếu có triệu chứng nghi ngờ.

Duy trì chế độ ăn đủ iod, sử dụng muối iod trong nấu ăn hằng ngày.

Tuân thủ điều trị nếu đã được chẩn đoán suy giáp, không tự ý ngưng thuốc.

Luyện tập thể lực phù hợp để hỗ trợ quá trình trao đổi chất.