Theo Khoa Hô hấp, Bệnh viện 19-8, bụi mịn PM2.5 là các hạt bụi siêu nhỏ, đường kính dưới 2,5 micromet, nhỏ hơn khoảng 30 lần so với sợi tóc. Do kích thước rất nhỏ, bụi mịn dễ dàng vượt qua cơ chế lọc tự nhiên của mũi và đường hô hấp trên, đi sâu vào phế nang, thậm chí xâm nhập vào máu.

Tác hại đối với hệ hô hấp

Bụi mịn có thể gây kích ứng và viêm đường hô hấp, kèm theo các dấu hiệu như ho, khó thở, sổ mũi, đau rát họng và khàn tiếng. Ở những người có bệnh nền, PM2.5 có thể làm khởi phát đợt cấp của viêm phế quản mạn tính, hen phế quản hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Phơi nhiễm kéo dài còn làm tổn thương phế nang, suy giảm chức năng phổi, khiến cơ thể dễ mệt mỏi và giảm sức đề kháng.

Những đối tượng dễ bị ảnh hưởng

Trẻ em, người già, phụ nữ mang thai và những người mắc bệnh mạn tính, đặc biệt là những người mắc bệnh hô hấp sẽ chịu ảnh hưởng nhiều nhất. Bên cạnh đó, nhóm thường xuyên di chuyển ngoài đường như tài xế, shipper hoặc công nhân cũng có nguy cơ cao hơn.

Làm thế nào để bảo vệ sức khỏe?

Người dân nên theo dõi chỉ số chất lượng không khí qua các ứng dụng VN Air, PAMAir hoặc AirVisual và hạn chế ra ngoài khi chỉ số AQI ở mức xấu. Khẩu trang đạt chuẩn như N95 giúp lọc hiệu quả bụi PM2.5 và cần được sử dụng đúng cách. Trong nhà, nên duy trì không khí thông thoáng, sử dụng máy lọc không khí có màng HEPA và vệ sinh môi trường thường xuyên.

Duy trì thói quen uống đủ nước, tập luyện phù hợp, tránh khói thuốc lá và tăng cường thực phẩm giàu vitamin cũng giúp bảo vệ hệ hô hấp. Người có bệnh nền nên mang theo thuốc dự phòng và tái khám định kỳ. Nếu xuất hiện triệu chứng kéo dài như ho, khó thở hoặc tức ngực, cần đi kiểm tra sớm để được đánh giá và xử trí kịp thời.