Theo Bệnh viện Ung bướu Nghệ An, u lympho ác tính, hay còn gọi là ung thư hạch, là một dạng ung thư máu đang có xu hướng gia tăng trong những năm gần đây. Đây là bệnh lý có khả năng điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm và người bệnh tuân thủ đúng phác đồ điều trị. Tỷ lệ lui bệnh và sống lâu dài được ghi nhận khá cao.

U lympho bao gồm hai nhóm chính: U lympho Hodgkin (chiếm 20–30%) và U lympho không Hodgkin (chiếm 70–80%). Trong đó, u lympho không Hodgkin có thể biểu hiện tại hạch hoặc ngoài hạch, được chia thành hai loại dựa trên nguồn gốc tế bào: tế bào B và tế bào T.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Hiện nay, nguyên nhân chính xác gây bệnh vẫn chưa được xác định rõ, tuy nhiên các nhà khoa học đã ghi nhận một số yếu tố nguy cơ như: tổn thương gen, nhiễm các virus như HIV, EBV, HHV8; suy giảm miễn dịch bẩm sinh hoặc mắc phải; mắc bệnh lý tự miễn; tiếp xúc với môi trường độc hại như dioxin, thuốc trừ sâu hoặc phóng xạ.

Dấu hiệu nhận biết

Khoảng 60% bệnh nhân có biểu hiện nổi hạch không đau ở cổ, nách, bẹn hoặc hố thượng đòn. Hạch có thể đơn độc hoặc lan tỏa, thường không kèm triệu chứng viêm.

Khoảng 40% trường hợp có tổn thương ngoài hạch tại các vị trí như dạ dày, da, amidan, hốc mắt… Một số bệnh nhân có lách hoặc gan to. Triệu chứng toàn thân (sốt, ra mồ hôi đêm, sút cân >10% trong 6 tháng) còn gọi là tam chứng B xuất hiện ở dưới 25% số ca bệnh.

Ở giai đoạn muộn, mô lympho có thể chèn ép gây liệt, hội chứng trung thất, tắc ruột, hoặc lồi mắt.

U lympho cần được phân biệt với các bệnh lý nổi hạch khác như viêm phản ứng, lao hạch hoặc hạch do ung thư di căn. Việc chẩn đoán xác định cần dựa vào hạch đồ và sinh thiết mô bệnh.

Mức độ nguy hiểm

Mức độ nguy hiểm của u lympho phụ thuộc vào thể bệnh, giai đoạn phát hiện và thể trạng người bệnh. Trong nhiều trường hợp, nhất là u lympho Hodgkin ở giai đoạn sớm, tỷ lệ điều trị thành công có thể lên tới 80%. Người trẻ tuổi và không có bệnh nền thường có tiên lượng tốt hơn.

Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng như suy giảm miễn dịch, thiếu máu, tắc hạch bạch huyết, di căn hoặc tổn thương thần kinh trung ương.

Phòng bệnh u lympho

Do có liên quan đến hệ miễn dịch, việc duy trì một lối sống lành mạnh có thể góp phần giảm nguy cơ mắc bệnh. Người dân nên duy trì chế độ ăn uống khoa học với nhiều rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt; hạn chế thực phẩm chế biến sẵn và đường. Bên cạnh đó, cần tập luyện thể dục đều đặn, tránh hút thuốc, uống rượu quá mức và phòng tránh các hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV.

Khám sức khỏe định kỳ và chú ý đến các dấu hiệu bất thường là biện pháp quan trọng để phát hiện bệnh sớm, nâng cao hiệu quả điều trị và bảo vệ sức khỏe lâu dài.