Khi thuốc điều trị không còn phát huy hiệu quả, nhiều bệnh nhân rối loạn tâm thần đã tìm thấy lối thoát nhờ kỹ thuật kích thích từ trường xuyên sọ (TMS) – một phương pháp điều trị hiện đại, không xâm lấn, ứng dụng sóng từ trường điều hòa hoạt động vùng não rối loạn.
Không dao kéo, không gây mê – vẫn tái lập được "trật tự não bộ"
Theo ThS.BS Nguyễn Thành Long - Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, TMS sử dụng sóng từ trường phát từ thiết bị đặt sát da đầu, nhắm chính xác vào vùng não đang hoạt động bất thường. Quá trình điều trị không cần phẫu thuật, không gây mê và hoàn toàn không đau. Bệnh nhân tỉnh táo trong suốt buổi trị liệu, có thể về nhà ngay sau đó.
Tại Bệnh viện Bạch Mai, quy trình điều trị TMS thường kéo dài 20–40 phút, gồm các bước: khám đánh giá chỉ định – chuẩn bị – xác định vị trí/cường độ – điều trị – theo dõi sau trị liệu. Cảm giác trong khi thực hiện chỉ như rung nhẹ vùng đầu, hoàn toàn không xâm lấn.
Những đối tượng phù hợp với TMS
TMS và dạng lặp lại (rTMS) được chỉ định cho:
Trầm cảm, đặc biệt là trầm cảm kháng trị
Tâm thần phân liệt (ảo thanh, triệu chứng âm tính)
Rối loạn lo âu, ám ảnh cưỡng bức (OCD), rối loạn hoảng sợ
PTSD, động kinh, ù tai
Phục hồi chức năng sau đột quỵ
Đau mạn tính, đau nửa đầu
Chống chỉ định tuyệt đối: bệnh nhân có thiết bị kim loại/điện tử trong não hoặc vùng đầu cổ.
Chống chỉ định tương đối: người có máy tạo nhịp tim, tiền sử phẫu thuật sọ, phụ nữ mang thai...
Ưu điểm và hiệu quả vượt trội
TMS được xem là bước tiến quan trọng trong điều trị tâm thần:
Không gây mê, không xâm lấn
Hầu như không gây đau hay tác dụng phụ nặng
Có thể sinh hoạt bình thường sau trị liệu
Theo nhiều nghiên cứu và thực tiễn điều trị, 50–70% bệnh nhân trầm cảm kháng trị cải thiện rõ rệt sau liệu trình TMS. Những người mắc đau đầu, OCD, PTSD, hoặc đang hồi phục sau đột quỵ cũng ghi nhận cải thiện đáng kể.
Hiệu quả thường xuất hiện sau vài buổi điều trị đầu tiên và duy trì ổn định trong suốt liệu trình.
Cần lưu ý gì trước khi thực hiện?
Bệnh nhân cần tháo bỏ trang sức kim loại, khai báo tiền sử bệnh hoặc cấy ghép, mặc đồ thoải mái và đeo nút tai bảo vệ thính lực. Trong quá trình điều trị, nên giữ đầu yên, lắng nghe hướng dẫn bác sĩ. Các phản ứng nhẹ như đau đầu, ngứa ran da đầu có thể xảy ra và thường tự hết sau vài giờ.
Trường hợp xuất hiện triệu chứng nghiêm trọng như co giật, yếu tay chân, thay đổi ý thức… cần liên hệ bác sĩ ngay.