Sau 16 năm điều trị đái tháo đường type 2 và tăng huyết áp, ông H.N.T (72 tuổi, Nghệ An) gần đây xuất hiện dấu hiệu phù chân và tiểu ít. Đi khám tại Medlatec Nghệ An, ông được chẩn đoán mắc bệnh thận mạn tính giai đoạn 3a – một biến chứng nguy hiểm thường gặp ở người có bệnh nền mạn tính lâu năm.
Dù tuân thủ dùng thuốc bảo hiểm tại bệnh viện địa phương, ông T. ít kiểm tra cận lâm sàng để theo dõi biến chứng của bệnh. Khi thấy phù mu bàn chân và giảm lượng nước tiểu, ông mới đi xét nghiệm, kết quả cho thấy creatinine máu tăng (136 µmol/L), mức lọc cầu thận (eGFR) giảm còn 44.5 ml/phút, cùng chỉ số microalbumin niệu cao, chứng tỏ chức năng thận đã suy giảm kéo dài, không hồi phục.
Theo BS Võ Thị Lê (Phòng khám Đa khoa Medlatec Nghệ An), với chỉ số uACR = 32.21 và eGFR dưới 60 ml/phút kéo dài trên 3 tháng, ông T. được chẩn đoán bệnh thận mạn giai đoạn 3a, đi kèm với các bệnh lý chuyển hóa nền như rối loạn lipid, đái tháo đường và tăng huyết áp. Bệnh nhân được kê đơn điều trị ngoại trú và tư vấn thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt.
Bệnh thận mạn (BTM) là tình trạng tổn thương cấu trúc hoặc chức năng thận kéo dài trên 3 tháng. Giai đoạn đầu không có triệu chứng rõ rệt, nhưng khi chuyển sang giai đoạn 3-4, người bệnh bắt đầu thấy mệt mỏi, phù nề, tiểu ít, rối loạn điện giải, tăng huyết áp khó kiểm soát. Nếu không can thiệp sớm, bệnh có thể dẫn đến giai đoạn cuối, buộc phải chạy thận hoặc ghép thận để duy trì sự sống.
Theo hướng dẫn KDIGO 2024, hai xét nghiệm quan trọng để phát hiện sớm bệnh thận là eGFR và uACR. Những nhóm nguy cơ cao như người mắc đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh tim mạch, có tiền sử bệnh thận nên tầm soát định kỳ để ngăn chặn diễn tiến nặng.
BS Võ Thị Lê lưu ý: "Không phải bệnh nhân BTM nào cũng tiến tới giai đoạn cuối nếu được phát hiện và kiểm soát tốt ngay từ sớm. BTM còn là yếu tố nguy cơ hàng đầu của các biến cố tim mạch, kể cả khi không có yếu tố nguy cơ điển hình."
Chủ động tầm soát và điều trị sớm sẽ giúp người bệnh bảo tồn chức năng thận, giảm gánh nặng kinh tế và nâng cao chất lượng sống.