Việc Lào phát hiện các ca bại liệt do virus type 1 có nguồn gốc từ vaccine (VDPV1) đã làm dấy lên lo ngại nguy cơ bệnh quay trở lại Việt Nam, trong bối cảnh tỷ lệ tiêm chủng chưa đạt mức an toàn và hệ thống giám sát còn gián đoạn.

Trước tình hình này, ngày 12/12, Bộ Y tế tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc về phòng, chống bệnh bại liệt nhằm đánh giá nguy cơ và thống nhất các giải pháp ứng phó. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo khu vực tiểu vùng sông Mê Kông, trong đó có Việt Nam, đang đứng trước nguy cơ tái bùng phát bệnh.

Theo Bộ Y tế, dù Việt Nam đã được WHO công nhận thanh toán bệnh bại liệt từ năm 2000, song nguy cơ xâm nhập hiện nay gia tăng do giao lưu biên giới thường xuyên với Lào, đặc biệt tại các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa.

Kết quả đánh giá nguy cơ theo bộ công cụ của WHO cho thấy 7 tỉnh thuộc nhóm nguy cơ cao, gồm: Cao Bằng, Gia Lai, Đồng Nai, Đồng Tháp, Tây Ninh, Sóc Trăng và Trà Vinh. Đây là những địa phương có tỷ lệ tiêm chủng chưa đạt yêu cầu hoặc chất lượng giám sát bệnh còn hạn chế.

Bên cạnh đó, 8 tỉnh khác được đánh giá có nguy cơ cao về yếu tố đe dọa, gồm: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Sơn La, Điện Biên, Quảng Trị, Quảng Ngãi và Đắk Lắk. Các địa phương này có đặc điểm giáp biên giới, địa hình phức tạp, dân cư di biến động lớn, làm tăng nguy cơ virus xâm nhập và âm thầm lưu hành.

Ngoài ra, 33 tỉnh được xếp nhóm nguy cơ trung bình, trong đó nhiều địa phương giáp Lào và Campuchia. Riêng tiêu chí giám sát bệnh, các tỉnh Gia Lai, Tây Ninh, Bắc Ninh, Cao Bằng, Ninh Thuận, Bình Định, Đồng Nai, Đồng Tháp và Sóc Trăng được xếp mức nguy cơ cao.

WHO khuyến nghị Việt Nam khẩn trương triển khai chiến dịch tiêm bổ sung vaccine bại liệt tại các tỉnh nguy cơ cao, tăng cường tiêm vét, tiêm bù trên diện rộng; đồng thời củng cố giám sát liệt mềm cấp, khôi phục giám sát môi trường và đẩy mạnh phối hợp xuyên biên giới nhằm ngăn chặn nguy cơ bại liệt quay trở lại.